Hayward ve matua kivi çeşitlerinin odun ve yarı odunsu çeliklerle çoğaltılmasında çeşitli uygulamaların etkileri üzerine bir araştırma / Hamdi Zenginbal; Danışman Muharrem Özcan.

Abstract

Rize ekolojik şartlarında, Hayward ve Matua kivi çeşitlerine ait odun ve yarı odunsu çeliklerin köklendirilmesinde, en uygun çelik alma zamanı, çelik tipi ve IBA dozlarının saptanmasını amaçlayan bu çalışma, 2002-2003 yılları arasında Rize Atatürk Çay ve Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsünde yürütülmüştür. Çalışmada, odun çelikleri 1 Ocak ve 1 Şubat olmak üzere 2 farklı zamanda, yarı odunsu çelikler ise 1 Temmuz, 1 Ağustos ve 1 Eylül olmak üzere 3 farklı zamanda alınmıştır. 2 ve 3 gözlü çelikler 0, 2000, 4000 ve 6000 ppm IBA uygulaması yapıldıktan sonra, alttan ısıtma ve mistleme ünitesine sahip, ısıtmasız cam serada perlit ortamında köklenmeye alınmıştır. Odun çeliklerinde 120 gün, yarı odunsu çeliklerde 60 gün köklendirme ortamında bırakılan çelikler sökülerek, köklenme ve canlılık oranları, en gelişmiş kök uzunluğu ve çapı, kök yaş ve kuru ağırlığı, çelik yaş ve kuru ağırlığı, kök sayısı, kök kalitesi, sürgün uzunluğu ve çapı belirlenmiştir.Araştırma sonucunda, odun çeliklerinde köklenme ve kök kalitesi bakımından en yüksek sonuçlar Hayward için 1 Ocak, Matua için ise 1 Ocak ve 1 Şubat tarihlerinde 3 gözlü olarak hazırlanarak, 4000 ile 6000 ppm IBA uygulaması yapılan çeliklerden alınmıştır. Hayward çeşidinde % 52.0 - 73.0, Matua çeşidinde % 48.0 - 83.0 arasında değişen köklenme oranları elde edilmiştir. Yarı odunsu çeliklerinde ise köklenme ve kök kalitesi bakımından en yüksek sonuçlar 1 Temmuz ve 1 Ağustos tarihlerinde Hayward çeşidinde 3, Matua çeşidinde 2 gözlü olarak hazırlanarak, 4000 ile 6000 ppm IBA uygulanan çeliklerden alınmıştır. Hayward çeşidinde % 68.0 - 93.0, Matua çeşidinde % 67.0 - 86.0 arasında değişen köklenme oranları elde edilmiştir.