Karadeniz Bölgesi fındık üretim alanlarında görülen fındık kokarcası (palomena prasina (linneaus, 1761) heteroptera : pentatomidae)'nin Biyoloji, populasyon yoğunluğu ve zarar şekli üzerine araştırmalar / İslam Saruhan; Danışman Celal Tuncer

Abstract

Bu çalışma, 2001 - 2004 yılları arasında Samsun, Ordu ve Giresun illerindeki fındık üretim alanlarında yürütülmüştür. Araştırmada, P. prasina'nın biyolojisi, morfolojik özellikleri, populasyon yoğunluğu, zarar oranı ve zarar tipleri belirlenmiştir. Ayrıca, kafes denemeleri ile zararlının ekonomik zarar seviyesi tespit edilmiştir. Kışlamış erginler Samsun, Ordu ve Giresun illerinde nisan ayının ilk haftasından itibaren fındıklarda beslenmektedir. Çiftleşme nisan ayının son haftasından itibaren başlamakta ve dişiler yumurtalarını kümeler halinde genellikle fındık yaprakların alt yüzeyine koymaktadır. Bir dişi ömrü boyunca ortalama 87.89 adet yumurta bırakmaktadır. Kışlamış erginler haziran ayının sonuna kadar yaşamaktadır. İlk nimfler mayıs ayı ortalarında görülmektedir ve beş nimf dönemi geçirmektedir. 1. dönem nimfler yumurta kümesinin yanında, 2. dönem nimfler ise fındık bahçelerindeki yabancı otlarda beslenmekte, 3. dönemden itibaren fındık dallarına çıkmakta ve meyvelerde beslenmektedir. Toplam nimf dönem uzunluğu 44 - 61 gün arasındadır. Fındık dallarında yeni dönem erginler temmuz ayının üçüncü haftasından itibaren gözükmekte ve kasım ayına kadar fındıklarda kalmaktadır. Kışı ergin olarak geçirmekte ve yılda bir generasyon vermektedir. Dal kafes çalışmaları sonucunda bir fındık kokarcasının ortalama 269.28 adet meyveye zarar verdiği saptanmıştır. Bu değer kullanılarak fındık kokarcasının ekonomik zarar seviyesinin çeşitli değişkenlere bağlı olarak 0.52 - 0.71 böcek / 10 ocak arasında olduğu belirlenmiştir.