Bülbülan (Artvin) , Ayder, Anzer (Rize), Kalecik (Trabzon) ve Kümbet (Giresun) yaylalarının likenleri / Kadir Kınalıoğlu; Danışman Ali Engin.

Abstract

Bu araştırma Karadeniz Bölgesi'nin Doğu Karadeniz Bölümü'nde yer alan Bülbülan (Artvin-Ardanuç), Ayder (Rize-Çamlıhemşin), Anzer (Rize-İkizdere), Kalecik(Trabzon-Araklı) ve Kümbet (Giresun-Dereli) yaylaları'nda gerçekleştirilmiştir. Araştırma sahasını oluşturan yaylalardan Bülbülan Yaylası'nın denizden ortalama yüksekliği 2475 m, Ayder Yaylası'nın 1325m, Anzer Yaylası'nın 2425m, Kalecik Yaylası'nın 2300m ve Kümbet Yaylası'nın 1625 m'dir. Araştırma sahasının jeolojik çoğunlukla Tersiyer'in silisli kayaçları oluşturmaktadır.En yakın meteoroloji istasyonlarının verilerinden enterpolasyonla hesaplanan ortalama sıcaklık (°C) ve yağış (mm) değerlerine göre araştırma alanı çok nemli iklimin etkisindedir. Liken örnekleri 1995,1996 ve 1997 yıllarının Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında araştırma bölgesinden toplanmıştır. Materyaller ortamlarından allınırken doğal yapılarının bozulmamasına özellikle dikkat edilmiştir. Örneklerin tayini, morfolojik ve anatomik bilgilerin tayin anahtarları ile karşılaştırılması sonucu yapılmıştır. Ayrıca tayinde liken asitleri ile renk veren bazı kimyasal reaktiflerde kullanılmıştır.Tayini yapılan taksonların sınıflandırılmasında Purvis ve arkadaşlarının "The Lichen Flora of Great Britain and Ireland" adlı eserlerinde kullandıkları sistem esas alınmıştır. Araştırma sonucunda 28 familyaya ait 48 cins ve bu cinslere ait 151.tür, beş altür ve dört varyete tespit edilmiştir. Taksonların familyalara göre dağılımı incelendiğinde %12.5 ile Lecanoraceae familyası diğer familyalara göre daha fazla tür içermektedir. Habitatlarına göre tayini yapılan türlerden 101'i saksikol(kaya üzerinde gelişen), 27'si terikol (toprak üzerinde gelişen), 13'ü kortikol (ağaç kabuğu üzerinde gelişen), dokuzu musikol (karayosunu üzerinde gelişen), üçü liken ve yedisi iki farklı habitat üzerinde gelişmektedir. Morfolojik yapılarına göre tespit edilen liken türlerinin 71'i kabuksu, 50'si yapraksı ve 39'u dalsı likenlere aittir. Bu araştırmada tespit edilen 160 tür ve türaltı taksondan 76'sı Türkiye iken florası için yeni kayıttır.