Arum maculatum L. (Araceae) da eşeyli üremenin büyüme ve vejetatif gelişme üzerine etkilerinin incelenmesi / Ali Bilgin; Danışman Mahmut Kılınç.

Abstract

Bu çalışmada, eşeyli üremenin büyüme ve vejetatif gelişme üzerine etkileri, fenoloji, eşeyli üreyen bireyler ile eşeyli üremesi engellenen bireyler arasındaki büyüme farkı, üreme maliyeti, büyüme ile yapraklar ve meyve arasındaki ilişki incelenmiştir. Eşeyli üremenin büyüme üzerinde negatif etkisi vardır. Üreme yapılarının ağırlığı ve meyvelenme zamanı büyüme üzerinde önemli negatif etkiye sahiptir. Yine eşeyli üreme vejetatif üreme üzerinde negatif etkiye sahiptir. Özellikle üreme yapılarının ağırlığının yavru yumru ağırlığı üzerinde negatif etkileri vardır. Eşeyli üreyen bireyler ile eşeyli üremesi engellenen bireylerin yumruları arasında ağırlık yönünden farklar vardır. Eşeyli üreyen bireylerde yumru büyümesi eşeyli üremesi engellenen bireylerden daha azdır. Eşeyli üreyen bireylerin toprak üstü biyomas değerleri, eşeyli üremesi engellenen bireylere göre daha yüksektir. Ancak toprakaltı kısımlarında eşeyli üremesi engellenen bireylerin biyomas değerleri, eşeyli üreyen bireylerin biyomas değerlerinden daha yüksektir. Biyomasa göre RSC hesaplamalarında toprak üstü kısımlarında negatif, toprakaltı kısımlarında ise pozitif RSC değerleri bulunmuştur. Azot değerleri kullanıldığında ise hem toprak üstü hem de toprakaltı kısımlarında negatif RSC değerleri elde edilmiştir. Negatif RSC değerleri, üremenin maliyeti olduğunu ifade etmektedir. Bitki ağırlığı ile yapraklar ve üreme yapıları arasında geçici bir uyum vardır. Yine bitki ağırlığı ile meyve sayısı arasında pozitif bir ilişki vardır.