Bazı orkide türlerine ait tohumların simbiyolotik ve asimbiyotik olarak çimlendirilmesi ve fide gelişimi / Anıl Sazak; Danışman Yasemin Özdener.
Abstract
Bu çalışmada, Spiranthes spiralis (L.) Chevall , Dactylorhiza osmanica (K.I.) Soò var. osmanica ve Dactylorhiza romana (Seb.) Soò subsp. romana Seb. ve Mavri tohumlarının simbiyotik ve asimbiyotik şartlarda çimlenme ve gelişmesi incelenmiştir.Spiranthes spiralis, Dactylorhiza osmanica var. osmanica ve D. romana subsp. romana tohumlarının farklı sodyum hipoklorit solusyonlarında yüzeysel sterilizasyonu yapılmıştır. En iyi çimlenme ve gelişme için yüzeysel sterilizasyon solusyonunun konsantrasyonu ve uygulama zamanının, orkide türlerine göre değiştiği belirlenmiştir.Simbiyotik kültür çalışmalarında, Spiranthes spiralis yumrularından izole edilen fungal izolatın, Türkiye orkidelerinden izole edilmiş olan ve yurt dışından sağlanan fungal izolatların Spiranthes spiralis, Dactylorhiza osmanica var. osmanica ve D. romana subsp. romana tohumlarının çimlenmesi ve fide gelişimi üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Spiranthes spiralis tohumlarının çimlenmesinde en etkili izolatın Fosm1, D. osmanica var. osmanica tohumlarının çimlenmesinde ise en etkili izolatın 624 kodlu fungal izolat olduğu belirlenmiştir. Bu araştırmada kullanılan fungal izolatlarla aşılanan D. romana subsp. romana tohumlarının çimlenmediği görülmüştür. Asimbiyotik çimlendirme çalışmalarında, inorganik azotun orkide tohumlarının çimlenme ve gelişimi üzerindeki etkisi incelenmiştir. İnorganik azotun S. spiralis türüne ait tohumların çimlenme oranını arttırırken, D. osmanica var. osmanica türüne ait tohumların çimlenme oranını azalttığı belirlenmiştir. Her iki türe ait tohumlarda inorganik azotun fide gelişimi için gerekli olduğu belirlenmiştir. D. romana subsp. romana tohumları asimbiyotik kültür ortamında çimlenmemiştir.
