Samsun bölgesi yeraltısuyu kalitesi verileri üzerine zaman serileri analizinin uygulanması / Salih Yüksel; Danışman A. Nur Onar.

Abstract

Bu çalışmada ilk olarak Samsun bölgesi yeraltı sularının kalitesini belirlemek amacı ile Mayıs 1991- Ekim 1992 dönemleri arasında yapılan aylık kalite ölçümlerinden elde edilen veriler üzerine zaman serileri analizi (ZSA) uygulanmadan önce, eksik değerler enterpolasyonla tamamlandı. Analizler öncesinde ilk olarak veri setlerinin zaman serisi grafikleri çizildi. İlgili hesaplamalar ve grafikler yardımı ile otokorelasyon analizi (otokorelasyon ve kısmi otokorelasyonların yorumu) yapıldı. Bu analizler sonucunda Box ve Jenkins tarafından geliştirilen ARIMA modellerinden uygun olabilecekler seçilerek uygunluk testine tabi tutuldu. Serinin karakteristiğine en uygun madelin tespitinden sonra öngörü (tahmin) çalışmaları yapıldı. % 95 güven aralığı sınırları içindeki öngörü sonuçlarına ulaşıldı. Öngörüsü yaoılan değereler ile öngörü sonuçları birbirleri ile oldukça parale ilşikide bulundu ve kayda değer sonuçlar elde edildi. İşlemler esnasında yapılan kabuller ve bazı kuyulara ilişkin verilerin iptal edilme nedenleri açıklandı. Kuyulara ilişkin kalite değerelendirmeleri grafik ve sınıflandırmalar yardımı ile yapıldı ve elde edilen bulgular değerlendirildi.