Türkiye'de tarımsal üretim ve etkili faktörler arasındaki ilişkinin regresyon modelinin kurulması ve analizi / Serpil Pehlivan; Danışman Alifettah Şhahbazov.

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye genelinde tarım arazisi 150 bin hektarın üzerinde olan 50 ilde yapılan tarımsal üretim ile değişken girdiler arasında ilişki olup olmadığı Çoklu Doğrusal Regresyon modeli ile açıklanmıştır. Verimlilik analizinde kullanılan Çoklu Doğrusal Regresyon modelinde parametrelerin tahmini , parametreler için anlamlık testleri yada güven aralıkları bulunmuştur. Çoklu Doğrusal Regresyon modelinin anlamlığı için Tümel -F testi uygulanmıştır. Çoklu Doğrusal Regresyon modeli için tahmin denklemi edilmiştir.Adımsal regresyon ile en iyi regresyon modelinin seçiminde ; İleriye Doğru Değişken Seçim Yöntemi ve Cp İstatistiği İle Değişken Seçim Yöntemi uygulanmıştır. İleriye Doğru Değişken Seçim Yöntemi ve Cp İstatistiği İle Değişken Seçim Yönteminde elde edilen sonuçlar başlangıçta tahmin denklemi ile aynı bulunmuştur. Türkiye genelinde tarım arazisi 150 bin hektarın üzerinde olan 50 ilde yapılan tarımsal üretim ile değişken girdiler arasındaki ilişkiyi en iyi açıklayan üretim modeli olarak ;Y=(0.4835)X1(0.4901)X2(0.4759)X3(-0.8732)X4(-0.3682)X5(0.4886) elde edilmiştir.Bu modele göre Türkiye genelinde tarım arazisi 150 bin hektarın üzerinde olan 50 ilde yapılan tarımsal üretimdeki toplam varyansın %80.04 'ü gübre kullanımı, yağış,bucak ve köylerdeki okuma-yazma bilen sayısı , traktör sayısı ve bitki gelişme süresi ile açıklanmıştır.