Faktör analizi ve bazı besin maddeleri üzerine bir uygulama / M. Erhan Erdoğan; Danışman Yüksel Öner.

Abstract

Toplumun beslenme durumunu belirlemek ve besin gereksinimlerini yeterli ve düzenli karşılayacak şekilde beslenme planları yapmak için besimlerim bileşimlerinin bilinmesine ihtiyaç vardır. Besinler genel olarak su, karbonhidrat, protein,yağ,vitaminler ve maddelerden oluşur. Bu çalışmada, çok değişkenli istatistiksel analiz tekniklerinden Faktör Analizi ve Metotları incelendi. Faktör Analizi Metotlarından bazılarının bir uyggulaması, çeşitli besin maddeleri üzerinde uygulanarak geçerlilikleri kontrol edildi. Uygulamaya dahil edilen 160 adet besin maddesinden her birisi üzerinde ölçülmüş olan 13 özellik kullanılarak faktörleşme yapısı ortaya konmaya çalışıldı. Kullanılan besinlere ait 13 değişken üzerindeki ölçüm sonuçları ile ilgili veriler, Türkiye Diyetisyenler Derneği tarafından 1991 yılında bir derleme komitesine yaptırdığı yayından alınmıştır. Ülkemizde geniş çapta besin analizleri henüz yeterince yapılmadığından bazı besin değerleri belirlenememektedir. Bu durum istatistiksel analizler için bir dezavantaj olacaktır. Giriş bölümünde, çok değişkenli istatistiğin kullanım amacı ve alanları belirtildi. İkinci bölümde, faktör analizi modelinin oluşturulması ve Faktör Analizi Metotları incelendi. Bununla birlikte faktör sayısına karar vermede kullanılan test yöntemleri verildi. İhtiyaç duyulması halinde yapılması gerekli olan Faktör Döndürme Metotları incelendi. Üçüncü bölümde ise Faktör Analizi Metotlarından bazılarının bir uygulaması yukarıda bahsedilen besin maddeleri üzerinde yapılarak faktörleşme yapısı ortaya çıkarıldı. Uygulama sonucunda elde edilen bulgular ve sonuçlar dördüncü bölümde verildi. Çalışmamızdan elde edilen sonuçların bir değerlendirmesi beşinci bölümü oluşturmaktadır. Son bölüm ise bazı önerileri kapsamaktadır.