Uygunluk analizinde oran haritalandırması yaklaşımının kullanılması üzerine bir çalışma / Nesrin Alkan; Danışman Emel Çankaya

Abstract

Kontenjans tablolarının analizinde kullanılan uygunluk analizine yeni bir yaklaşım olarak tanımlanan ve oran haritalandırması olarak adlandırılan metot, önemli özellikleri olan iki metodun geliştirilmesi sonucu elde edilmiştir. Birinci metot, bileşik veri analizinde log oran yaklaşımına dayanan nispi değişim biplottur. Bu yaklaşım, bileşimlerin alt gruplarının incelendiğinde sonucun değişmemesini sağlayan alt bileşim tutarlılığına sahiptir. İkinci metot ise kontenjans tablosunun analizinde kullanılan uygunluk analizidir. Bu metot, eşit profilli satır veya sütunların birleştirilmesiyle analiz sonucunun değişmemesini sağlayan dağılım eşitliği özelliğine sahiptir. Her iki metot da dönüştürülmüş matrisin tekil değer ayrıştırması yöntemine dayanır. Uygunluk analizinde, kontenjans tablosunun satır ve sütun toplamları ile orantılı ağırlıklar kullanılır ve bu ağırlıklar nispi değişim biplotta tanımlanırsa, hem dağılım eşitliği hem de alt bileşim tutarlılığı özelliğine sahip olan oran haritalandırması elde edilir.Çalışmanın uygulama bölümünde uygunluk analizi ve oran haritalandırması yöntemleri, 2002 Türkiye milletvekili genel seçim sonucunda 81 ilden elde edilen oyların siyasi partilere dağılımı verisine uygulanmıştır. Sonuçta elde edilen bulgular arasındaki ilişki değerlendirilmiştir.