Fosforik asit üretim artığı fosfojipsin tanımı ve değerlendirme imkanlarının araştırılması / Veysel Turan Yılmaz; Danışman Halis Ölmez.

Abstract

Fosfojips yaş metotla fosforik asit üreten fabrikalarda yan ürün olarak ele geçen önemli bir endüstriyel artıktır. Esas olarak CaSO4.2H2O bileşimindedir ve yapısında P2O5,F¯, organik maddeler gibi safsızlıklar bulundurmaktadır. Bu safsızllıklar fosfojipsin endüstriyel kullanımını sınırlar. Bu çallışmada TÜGSAŞ Samsun Gübre Fabrikası'ndan günde 3150 ton gibi büyük miktarlarda ele geçen ve önemli depolama problemleri doğrudan fosfojipsin karakterinin belirlenmesi ve endüstriyel kullanımının sağlaması için bir saflaştırma (rafinasyon) metodu geliştirilmesi amaçlandı. Fosfojips / çözücü oranı ,sıcaklık ,karıştırma süresi , kalsinasyon ve kimyasal katkılar gibi parametreler dikkate alınarak optimum şartlar belirlendi. Kimyasal analiz , IR spektroskopisi , Polarize Mikroskop ve Tarayıcı Elektron Mikroskobu kullanılarak elde edilen ürünlerin saflık dereceleri araştırıldı.Bu işlemlerle saf jipsin özelliklerine oldukça yakın özellikte rafine fosfojips üretildiği sonucuna varıldı.