Samsun ekolojik şartlarında yazlık olarak ekilen bezelye çeşitlerinin tane verimi ile bazı önemli özellikleri ve bunlar arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma / Fatih Seyis; Danışman Ali Gülümser.

Abstract

Bu çalışma Samsun ekolojik şartlarında yazlık olarak ekilen bezelye çeşitlerinin tane verimi ve bazı önemli özellikleri ile bunlar arsındaki ilişkileri tesbit etmek amacıyla 1993 yılında yürütülmüştür. Denemede 23’ü ICARDA (International Center for Agruculturel Research in Dry Areas) kökenli olmak üzere toplam 27 çeşit kullanılmıştır. Denemede kullanılan çeşitlerde kuru tane verimi 78.6-157.4 kg/da, biyolojik verim 192.0-398.8 kg/da, hasat indeksi % 32.55-55.09, ham protein oranı % 18.72-24.37 ve ham protein verimi 16.76-35.26 kg/da arasında değişmiştir. Kuru tane verimi ile kuru olgunluk tarihi, kuru sap verimi ve iç bezelye verimi arasında olumlu, fakat önemli derecede ilişkiler tesbit edilmiştir ( r = 0.445*, r = 0.364* ve r = 0.410*). Kuru tane verimi ile biyolojik verim ve ham protein verimi arasında yine olumlu, fakat çok önemli derecede (r = 0.734**, ve r = 0.932**) ilişkiler bulunmuştur. Kuru tane verimi ile kabuk oranı arasında olumsuz, fakat önemli derecede bir ilişki tesbit edilmiştir (r = -0.342*). Diğer özellikler ile kuru tane verimi arasındaki ilişkiler önemsiz çıkmıştır. Deneme sonuçlarına göre Samsun şartlarında kuru tane yetiştiriciliği için Syrian Local Aleppo çeşidi önerilebilir. Eğer konservecilik yönünden tercihler yapılacaksa yazlık ekimlerin daha uygun olduğu söylenebildiğinden iç bezelye verimi yüksek çeşitler tercih eddilmelidir. Bu bakımdan Local Sel 1690, MG 101197, G 22763-2conditions ve MG 104325 çeşitleri tavsiye edilebilir.