Samsun ekolojik şartlarında kireçleme ve gübre uygulama zamanının doğal mer'anın ot verimi, ham protein oranı, Ham protein verimi ve botanik kompozisyonuna etkileri üzerine bir araştırma / Sebahattin Albayrak; Danışman Coşkun Köycü.

Abstract

Araştırma, Samsun ekolojik şartlarında kireçleme ve gübreleme işlemlerinin tabii mer'anın kuru ot verimiyle, botanik kompozisyonuna, ham protein oranı ve ham protein verimine etkisini belirlemek amacıyla OMÜ ZiraatFakültesi Kampüs alanında bulunan tabii merada 1995 yılında yürütülmüştür. Deneme, ''Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller'' deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Ana parsellerde kireç dozları yer almıştır. Toprağın ihtiyacı olan dekara 450 kg kireç dozu toprak tekstür ve pH'sına göre tesbit edilmiştir. Alt parsellerde ise, azot ve fosforlu gübrelerin farklı doz ve uygulama zamanlarından oluşan 9 işlem yeralmıştır. Uygulanan gübre dozları ve uygulama zamanları çizelge 1'de verilmiştir. Çizelge 1: Gübreleme işlemleri ve zamanları:Uygulama zamanları Aralık - Mart: 1-Kontrol + kontrol, 2-(4N+4P)+(4N+4P), 3-(4N+4P)+(8N+4 P), 4-(4N+8P)+(4N), 5-(4N+8P)+(8N), 6-(4P)+ (8N+4P), 7-(4P)+(12N+4P), 8-(8P)+(8N), 9-(8P)+(12N) Kireç aralık ayında, azot ve fosforlu gübreler ise çizelge 1'de gösterilen zamanlarda parsellere serpme olarak verilmiştir. Hasat, mer'ada dominant durumda bulunan baklagillerin %50 çiçeklenme dönemi olan mayıs ayının üçüncü haftasında yapılmıştır. Deneme yerinin toprak yapısı killi bünyede olup, kireçsiz ve tuzsuz yapıdadır. Toprak pH'sı 6.35, organik madde varlığı %2.89 dur. Yapılan analizlere göre denemenin yürütüldüğü toprakların fosfor ve potasyumca zengin olduğu tesbitedilmiştir. araştırma sonrası deneme alanından alınan toprak numunelerinin analizi sonucu, kireçlenen parsellerde toprak pH'sının 6.70'e yükseldiği belirlenmiştir. Denemede elde edilen sonuçlar aşağıdaki gibi özetlenebilir; 1.Kireçleme tabii mer'ada yeşil ve kuru ot verimini, ham protein oranını ve verimini artırmıştır. 2.Kireçleme tabii mer'ada baklagil oranını artırırken bugdaygil oranını azaltmıştır. 3.Fosforun aralık ayında, azotun ise mart ayında uygulaması tabii mer'ada yeşil ot, kuru ot ve ham protein verimini artırmıştır. Sonuç olarak, bir yıl sürdürülen bu çalışmadan elde edilen bulgulara göre, benzer şartlardaki mer'alarda, birim alandan daha yüksek ot ve ham protein verimi elde etmek için, toprak pH'sına göre belirlenecek miktarda kireç, aralık ayında dekara 8 kg fosfor, mart ayında dekara 12 kg azot uygulanması önerilebilir.