Menderes ilçesinde zeytincilik ve bağcılık açısından toprak kalitesinin değerlendirilmesi / Belgin Doğan; danışman Coşkun Gülser

Abstract

Özet,Bu çalışma, İzmir İli Menderes ilçesine bağlı Akçaköy, Çatalca, Efemçukuru, Görece ve Yeniköy'de zeytincilik ve bağcılık açısından toprakların kalite uygunluk sınıflarının belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Zeytinlik arazilerden alınan 19 toprak örneğinden sadece bir tanesi çok uygun (S1) sınıfında, 8’i uygun (S2) ve 6’sı marjinal uygun (S3) ve 4’ü uygun olmayan (N) sınıfa dahil olmuştur. Toprak kalitesi bakımından S2 ve S3 olarak sınıflandırılan topraklarda, zeytin yetiştiriciliği bakımından sınırlandırıcı faktörlerin genel olarak organik madde (OM), CaCO3, Ca, K ve Cu içeriklerinin tavsiye edilen düzeylerin altında olmasından kaynaklanmıştır. Zeytin yetiştiriciliği için uygun olmayan N sınıfındaki topraklarda S2 ve S3 sınıfındaki sınırlandırıcı parametrelere ilaveten, toprakların tekstür sınıfları, hacim ağırlıkları, pH değerleri, yarayışlı P içeriklerinin tavsiye edilen değerlerin altında bulunmuştur. Toprak kalitesi uygunluk değerleri zeytin verimleri ile önemli pozitif ilişki göstermiştir. Zeytinlik arazilerdeki toprakların reaksiyonu değişebilir Ca ve CaCO3 içeriği ile önemli pozitif, yarayışlı Fe, Mn ve Zn ile önemli negatif ilişkiler vermiştir. OM içerikleri ile EC, P ve Ca arasında önemli pozitif ilişkiler bulunmuştur.Bağlık arazilerden alınan 28 toprak örneğinden sadece bir tanesi S1 sınıfında, 5’i S2, 9’u S3 ve 13’ü N sınıfına dahil olmuştur. Toprak kalitesi bakımından S2 ve S3 olarak sınıflandırılan topraklarda asma yetiştiriciliği bakımından sınırlandırıcı faktörlerin genel olarak pH, OM, P, Fe, Mn, Cu, Mg ve K içeriklerinin tavsiye edilen düzeylerin altında olmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Bağcılık için uygun olmayan N sınıfındaki topraklarda S2 ve S3 sınıfındaki sınırlandırıcı parametrelere ilaveten, toprakların fiziksel özelliklerinin de uygun olmadığı belirlenmiştir. Toprak kalitesi uygunluk değerleri ile üzüm verimleri arasında çok önemli pozitif ilişkiler bulunmuştur. Bağ topraklarının reaksiyonu Ca ile önemli pozitif, P, Fe, Mn ve Zn ile önemli negatif ilişkiler vermiştir. çerikleri P, Fe, Mn ve Zn ile önemli pozitif ilişkiler, CaCO3 ile önemli negatif bir ilişki bulunmuştur. Toprakların agregat stabilitesi değerleri zeytinlik arazilerden alınan toprakların %70’inde, bağ arazilerinden alınan örneklerin ise %57’sinde düşük bulunmuştur.