Bölgemizdeki ailevi akdeniz ateşi (FMF) hastalarında mutasyon noktalarının arms, relp ve strip yöntemiyle taranması / Serbülent Yiğit; Danışman Hasan Bağcı.

Abstract

Ailevi Akdeniz Ateşi (AAA), kısa aralıklarla tekrarlayan ateş, peritonit,plevrit ve artrit ile karakterize otozomal resesif geçişli bir hastalıktır.En ağır koplikasyonu ilerleyen yaşlarda ortaya çıkan böbrek amiloidozudur.AAA yaygın olarak Non-Askenazi Yahudileri,Ermeni,Türk ve Arap'larda görülür.AAA'Dan sorumlu gelen MEFV olarak adlandırılır,pyrin/marenostrin proteinini kodlar ve kromozom 16'da (16p 13.3) lokalizedir. AAA hastalığının ağırlığı MEFV geni mutasyon spektrumuyla ilişkilidir.Günümüze kadar MEFV geninde çoğunluğu yanlış anlamlı olan 75 farklı mutasyon saptanmıştır.MEFV geni bulunana kadar AAA tanısı yalnızca klinik semptomlara bakılarak yapılmaktaydı.AAA Türk popülasyonunda sıklığı 1/1000 civarında olan yaygın bir genetik hastalıktır.MEFV mutasyonlarından her hangi birini taşıma sıklığı ise 1/5'e kadar çıkabilmektedir.Biz 625 AAA hastası,165 akraba ve 100 kontrolden oluşan üç grup çalıştık.Değerlendirilen bireylerin büyük çoğunluğu Samsun ve çevresindeki yerleşim birimlerinde yaşamaktadır.Mutasyon analizi üç farklı metotla (ARMS,PCR/RFLP ve FMF StripAssay) yapıldı.Bu tekniklerin kendi aralarında kıyaslanması sonucu,genetik tanı aracı olarak en pratik ve etkilisinin FMF StripAssay olduğu gözlendi.Genotip sonuçları ile Tel-Haskomer Kriterlerini de kapsayan verileri içeren fenotipler ile genotipler arası ilişki SPSS paket program (versiyon 12.0) yardımıyla değerlendirildi.Sonuçlarımız Tel-Hashomer Kriterlerine göre kesin tanılı grubun %70,6'sında olası tanılı grubun %21,5'inde en az iki MEFV mutasyonu bulunduğunu göstermektedir.Hastalarda Tel-Hashomer Kriterleri dışında gözlemlediğimiz verilerden atak sıklığı, ilk semptom yaşı ve apandisit operasyonu geçirme açısından en az iki mutasyonlu grup ile bir mutasyonlu grup arasında istatistiksel açıdan önemli farklar bulundu.Olasılık atak sıklığı ve ilk semptom yaşı için p[0.01; apandisit operasyonu geçirme için p[0,05 olarak bulundu.AAA hastalarında ölçümlenen amiloidoz (%5,4) ve M694v (%33,76) sıklıkları literatürde daha önce rapor edilen sıklıklardan daha düşük olarak bulundu.Benzer şekilde erkek: kadın oranı da (0,80) daha önce bildirilenlerden düşük bulundu.Hasta grubumuzda baktığımız MEFV mutasyonları sıklığı bağımsız allellerde %60,96, akraba grubumuzda %42 ve kontrol grubumuzda %13,5 olarak bulundu.En sık gözlenen mutasyon M694V'dir (%33,76).Kontrol grubunda taşıyıcı frekansı1/3,7 olarak hesaplandı.Sonuç olarak Samsun ve civar yerleşim birimlerini kapsayan bu çalışmada taşıyıcı frekansı Türkiye'nin diğer bölgelerinde rapor edilenlerden daha yüksek bulundu.Diğer taraftan M694V mutasyonu ve amiloidoz ülkemizin diğer bölgelerine göre daha düşük bulundu.Bunlara ilave olarak cinsiyetler açısından değerlendirildiğinde kadın hasta oranı daha yüksek çıktı.