Lise son sınıf öğrencilerinin kaygı düzeylerini etkileyen bazı etmenler / Şükriye Varol

Abstract

Bu araştırmada lise son sınıf öğrencilerinin kaygı düzelerini etkileyebileceği düşünülen bazı değişkenler açısından öğrencilerin kaygı düzeyleri incelenmiştir.Araştırmada öğrencilerin kaygı düzeyleri hakkında Öner ve Le Compte tarafından Türkçe'ye çevrilip standartizasyonu yapılmış,geçerlik ve güvenirlik çalışmaları tamamlanmış olan Spielberger'in Kendini Değerlendirme Anketi ile bilgi toplanmıştır.Araştırmanın bağımsız değişkenleri ile ilgili bilgiler ise araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Anketi ile elde edilmiştir.Kendini Değerlendirme Anketinde bireyin kaygı düzeyini belirlemeye yönelik 20madde vardır.Kişisel Bilgi Anketinde ise araştırmanın bağımsız değişkenlerine ilişkin 12 soru yer almıştır.Araştırmada kaygı düzeyi ile cinsiyet,başarı okul,aile gibi bazı özellikler arasındaki ilişkiler incelenmiştir.Araştırmanın örneklemini,1989-1990 öğretim yılında Samsun kenti belediye sınırları içinde bulunan meslek liselerinden ;Endüstri Meslek;Kız Meslek,İmam Hatip,Ticaret Lisesi ,genel liselerden; Namık Kemal,Mithat Paşa Lisesi ile Anadolu Lisesinin son sınıflarından küme (Stratified)örnekleme yoluyla seçilen ikişer sınıftan toplam 509 öğrenci oluşturmuştur.Kendini Değerlendirme ve Kişisel Bilgi Anketleri ile örnekleme giren öğrencilerden elde edilen bilgilerin analizinde t-testi kullanılmıştır.Değişkenlerin önem kontrolünde en çok .05 hara payı kabul edilmiştir.Araştırmada denencelerle ilgili olarak elde edilen bulgular özetle aşağıda verilmiştir.:1-Cinsiyete göre kız öğrencilerin kaygı düzeylerinin erkek öğrencilerin kaygı düzeylerinden daha yüksek olduğu görülmüştür.2-Genel başarı durumuna göre başarıları "yetersiz" olan öğrencilerin kaygı düzeylerinin başarıları "iyi" olan öğrencilerden daha yüksek olduğu görülmüştür.3-Okul çeşidi bakımından meslek liseleri ile genel liselere devam eden öğrencilere göre daha yüksek olduğu anlaşılmıştır.4-Okul,arkadaşlık ilişkilerine göre okuldaki arkadaşlık "yetersiz" olan öğrencilerin kaygı düzeylerinin arkadaşlık ilişkileri "iyi" olan öğrencilere göre daha yüksek olduğu anlaşılmıştır.5-Yükseköğrenim program çeşidine göre tıp ve sağlık ile fen ve teknik alanındaki yükseköğrenim programlarına girmeyi isteyen öğrencilerin kaygı düzeylerinin sosyal ve idari bilimler ile edebiyat ve güzel sanatlara girmeyi isteyen öğrencilere göre daha yüksek olduğu anlaşılmıştır.6-Babanın öğrenim düzeyine göre öğrencilerin kaygı düzeyleri arasında önemli bir farkın olmadığı görülmüştür.7-Annenin öğrenim düzeyine göre öğrencilerin kaygı düzeyleri arasında önemli bir farkın olmadığı görülmüştür.8-Baba mesleğine göre baba mesleği işçi esnaf olan öğrencilerin kaygı düzeylerinin baba mesleği memur,subay ile serbest meslek olanlara göre daha yüksek olduğu anlaşılmıştır.9-Anne mesleğine göre anne mesleği ev hanımı,işçi,esnaf olan öğrencilerin kaygı düzeylerine göre anne mesleği serbest meslek olanlara göre daha yüksek olduğu görülmüştür.10-Anne baba tutumuna göre,anne baba tutumu "demokratik" olan ailelerden gelen öğrencilerin kaygı düzeyleri,anne baba tutumu "otoriter" ve "ilgisiz" olan öğrencilerden daha yüksek olarak bulunmuştur.11-Ailenin ekonomik durumuna göre ekonomik durumu "düşük" ve "orta" olan ailelerden gelen öğrencilerin kaygı düzeyleri,ekonomik durumu "yüksek" olan öğrencilerden daha yüksek olarak bulunmuştur.12-Ailedeki çocuk sayısına göre ailelerinde çocuk sayısı çok olan öğrencilerin kaygı düzeyleri ile çocuk sayısı az olan öğrencilerin kaygı düzeyleri arasında önemli bir farkın olmadığı anlaşılmıştır. Araştırmada elde edilen bu bulgular doğrultusunda öğrencilerin kaygı düzeylerini azaltmak ve onları psikolojik sağlığı yerinde bireyler olarak yetişmesine yardımcı olmak amacı ile alınabilecek çeşitli önlemler önerilmiştir.