Samsun il merkezinde ''güvercin besleyicisi akciğeri'' prevalansı / Denizhan Kıvanç Yılmaz ; danışmanı Oğuz Uzun
Özet
Güvercin besleyici akciğeri (GBA) ,hipersensitivite pnömonisinin(HP) en sık görülen türlerinden biribir. Bununla birlikte kaynaklarda bu hastalığın sıklığı ile ilgili yeterli veri yoktur. Çalışmamızda samsun ili merkezinde GBA hastalığının prevalansını saptanması amaçlandı.Bu çalışmanın iki basamaklı olarak uygulanması hedeflendi. İlk basamakta güvercin besleyen kişilere anket formu doldurulması ikinci basamakta ise şüpheli klinik öyküsü olan kişilere ileri tetkik uygulanması. Bu tetkikler doğal provakasyon testi, radyolojik tetkikler (akciğer grafisi, yüksek rezolüsyonlu bilgisayarlı tomografi [YÇBT], solunum fonksiyon testleri (SFT) ve gerekirse bronkoalveolar lavaj (BAL) ve transbronşiyal akciğer biyopsisini içermekteydi. Yapılan tetkiklerde HP tanısı Schuyler ve Cornier tarafından geliştirilen hipersensitivite pnömonisi tanı kriterleri dikkate alarak konuldu.Çalışmada samsun ili merkezinde güvercin besleyen kişilere ulaşılması hedeflendi. Bunun için güvercin sevenlerin üyesi olduğu Samsun Seronofil Derneği ile temasa geçildi. 1 ocak 2008 ve 30 haziran 2009 tarihleri arasında derneğin haftada iki defa olan toplantılarına iştirak edildi ve üyelerin anket çalışmasına katılmaları teşvik edildi. Ayrıca dernek üyesi olmayan güvercin besleyicilerin ev ve işyerlerine ziyarette bulunuldu.Tamamı erkek olan toplam 185 güvercin sevenle yapılan anket çalışmasında 11 kişide GBA açısından şüpheli semptomlara saptandı. 11 kişiden 9 u ileri tetkik yaptırmayı kabul etti. 8 kişiye doğal provokasyon testi yapıldı.8 doğal provokasyon testinden birinde pozitiflik saptandı (%12,5) ve bu kişiye akut GBA tanısı konuldu. Son 3 aydır nefes darlığı ve kilo kaybı şikayeti olan ancak maruziyet sonrası ateş, üşüme titreme şikayeti tariflemeyen ve bu durumu stabil olmayan hastaya bronkoalveolar lavaj ve transbronşiyal biyopsi yapıldıktan sonra maruziyet tamamen kesildi. Kontrolünde sempton ve bulguları tamamen düzelen ve GP açısından uyumlu radyolojik ve patolojik bulguları olan bu hastaya subakut GBA tanısı konuldu. Bir güvercin severe de 55 yıla uzanan güvercin besleme öyküsü olması, radyolojik bulguların kronik HP ile uyumlu olması ve 28 yıldır devam eden nefes darlığını açıklayacak başka bir hastalığın tespit edilmemesi, difüzyon kapasitesinde azalma olması ve oskültasyonunda bilateral ralleri mevcut olması nedeniyle kronik GBA tanısı konuldu. Toplam 9 kişiden 3 kişiye GBA tanısı konurken prevalans %1,6 olarak saptandı.Sonuç olarak, GBA prevalansını belirlemede doğal provokasyon testi ilk defa bu çalışmada kullanılmıştır. HP tanı kriterleri dikkate alınarak ileri tetkiklerin uygulandığı bu araştırmada saptanan prevalans oranı (%1,6) daha önceki araştırmalara göre çok daha düşük çıkmıştır. Bizim düşüncemize göre bu çalışma HP prevalansını saptamada sadece anket çalışmasının yeterli olmayacağı fikrini desteklemektedir.