Amiloidoz tanısında kemik iliği biyopsisinin değeri / Nilüfer Özdemir.

Abstract

Amiloidoz amiloid denilen çözünmez yapıdaki fibröz protein materyalin çeşitli organ ve dokularda hücreler arasında depolanması ile oluşur. Amiloidoz tanısı için doku biyopsisi gereklidir ve en sık tercih edilen dokular böbrek ve rektumdur. Kemik iliği biyopsisi amiloid tanısında alternatif tanı işlemlerinden birisidir. Bu çalışmada kemik iliği biyopsisinin amiloidoz tanısındaki değeri tartışılmıştır. 1994-2001 yılları arasında izlenmiş 66 amiloidoz hastası ( ortalama yaş 42 yıl, 16-79 yılları arası, 33 erkek,33 kadın) alındı. Altta yatan hastalıklar ; 13'ünde tüberküloz , 11'inde Ailevi Akdeniz Ateşi (AAA) , 11'inde bronşektazi-kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ,2'inde romatoid artrit, 1'inde Crohn hastalığı , 1'inde sinüs histiyositoz, 1'inde multiple miyeloma,1'inde kronik cilt enfeksiyonu, 1'inde ankilozan spondilit , 1 hasta Behçet hastalığıydı ve 23 hastanın ise etiyolojisi bilinmiyordu. Amiloidoz tanısıyla takip edilen 66 hastanın %50'sinde (33 hasta) kemik iliği biyopsisinde amiloid pozitif olarak saptanmıştır. AAA ile ilişkili amiloidozda kemik iliğinde birikim %18'dir. Yine bizim çalışmamızda bronşektazi-KOAH ile ilişkili amiloidozda kemik iliğinde amiloid birikimi %64-70 oranında saptanmıştır. Bildiğimiz kadarı ile kemik iliğinde amiloid birikimi ile son dönem böbrek yetmezliği arasındaki ilişki daha önce incelenmemiştir. Bu çalışmada amiloidoza yol açan neden ne olursa olsun kreatinin klirensi 10ml/dakika'nın altındaki hastaların %66 (19/29)'sında kemik iliğinde amiloid birikimi saptanmıştır. Bu olay kreatinin klirensi 10ml/dakikanın üstündeki hastalarda %38 (14/37) düşmektedir. Böbrek yetmezliği olan hastalarda kanama riski göz önüne alındığında kemik iliği biyopsisi,böbrek ve rektum biyopsisine tercih edilebilir. Kemik iliği biyopsisinin amiloidoz tanısı için yetersiz olduğu durumlarda başka dokulardan biyopsi alınabilir.