ST segment elevasyonu olmayan akut koroner sendromlu hastalarda risk belirlemede bilgisayarlı tomografi ile ölçülen koroner kalsiyum skorunun rolünün değerlendirilmesi / Serdar Demir; Danışman Sabri Demircan
Özet
Amaç: ST elevasyonsuz akut koroner sendromlar altta yatan aterosklerozun yaygınlığı, ciddiyeti ve taşıdığı akut trombotik riskteki farklılıklara ek olarak morbitite ve mortalitesi değişken farklı heterojen klinik tablolardan oluşmaktadır. Çalışmamızda ST elevasyonu olmayan akut koroner sendromlarda gerek koroner arter hastalığının tespiti gerek tedavi seçeneğinin yönlendirilmesi gerekse risk değerlendirilmesi açısından çok kesitli bilgisayarlı tomografi(ÇKBT) ile ölçülen kalsiyum skorunun rolünü araştırdık.Yöntem: Çalışmaya mayıs2006- mayıs2007 tarihleri arasında OMÜ tıp fakültesi acil departmanı na göğüs ağrısı ile başvuran ve klinik elektrokardiyografik ve laboratuvar incelemeleri sonucunda ST elevastonu olmayan akut koroner sendrom tanısı konarak kardiyoloji koroner yoğun bakım ünitesinde takip edilen ve diagnostik koroner anjiyografi planlanan 103 hasta alındı. Diagnostik koroner anjiyografi öncesi ÇKBT ile koroner kalsiyum skorlaması yapıldı. Diagnostik koroner anjiyografide tespit edilen %70 ve üzerindeki darlıklar ciddi (obstrüktif) KAH olarak kabul edildi. Hastaların GRACE ve TIMI risk skorları ve AHA risk düzeyleri kaydedildi. Agatston yöntemi ile tüm hastaların total ve her damar için ayrı ayrı kalsiyum skorları belirlendi. Çalışma gruplarının 49u (%47,6 ) erkek, ortalama yaşı 66,3±8,0 olarak hesaplandı. USAPve NSTEMI hastalrı arasında total koroner kalsiyum skoru (KKS) açısından anlamlı fark saptandı (sırasıyla p=0,03). GRACE risk skoru ile total KKS açısından anlamlı ilişki saptandı.( p<0,0001, rs=0,538). TIMI ve AHA risk grupları arasında total KKS açısından fark bulundu(p<0,0001) obstrüktif koroner arter hastalığı (KAH) olanlarda olmayanlara göre total KKS anlamlı olarak farklı bulundu.(p<0,0001). Tutulan damar sayısına göre de total KKS farklı bulundu( p<0,0001). Total KKS 100 eşik değerine göre gruplara ayrıldığında gruplar arasında yaş (p<0,0001), cinsiyet (p=0,005), ciddi KAH (p<0,0001) ve son 24 saatte ağrı (p=0,005) açısından fark saptandı. Total KKS için 0 eşik değer olarak alındığında çalışmaya katılan tüm hastalarda ciddi KAH açısından sensitivite %95,0 ve spesifite %44,2 olarak hesaplanırken 400 eşik değer olarak alındığında ise sensitivite %45 ve spesifite % 86 olarak ölçüldü. Total KKS için eşik değer 0 olarak kabul edildiğinde sensitivite düşük ve orta AHA risk gruplarında %100 ve yüksek AHA risk grubunda %92,5 olarak hesaplandı. 400ün üzerindeki total KKS değerlerinde spesifite düşük risk düzeyinde % 85,3 orta risk düzeyinde %83,3 ve yüksek risk düzeyinde %100 olarak hesaplandı.Sonuç: Yüksek risk grubundaki hastalarda total koroner kalsiyum miktarı daha fazladır. Şiddetli koroner arter hastalığı olanlarda total kalsiyum skoru anlamlı olarak farklı bulundu. Yaşla birlikte artan plak yüküyle beraber koroner kalsiyum miktarı da artmaktadır. Risk düzeyine bakılmaksızın NSTEAKS hastalarında KKS nin sıfır olması durumunda ciddi KAH ihtimali çok düşüktür. Düşük riskli hastalarda bile total KKS 400 ün üzerindeyse ciddi KAH ihtimali oldukça yüksektir. Yüksek riskli hastalarda ise total KKS nin sıfırdan farklı olması durumunda bile ciddi KAH ihtimali yüksektir. NSTEAKS hastalarında koroner kalsiyum skorlaması risk sınıflandırılmasında noninvaziv görüntüleme testi olarak kullanılabilir.ANAHTAR SÖZCÜKLER: ST elevasyonsuz akut koroner sendromlar, koroner arter hastalığı, koroner kalsiyum skorlaması ,risk skorları