Şizofreni hastalarında semptom profili, kognitif durum ile beyin atrofisi arasındaki ilişki / Murat Sarıca; Danışman Hüseyin A. Şahin.
Özet
Şizofreni 'gerçek' algısının bozulduğu halüsinasyon ve hezeyanlarla karakterize kronik bir hastalıktır.Klinik tablo içinde hezeyanların garip davranışların egemen olduğu form pozitif belirtili affektif küntleşme aloji ,anhedoni,apati ve insiyatif kaybının egemen olduğu form ise negatif belirtili şizofreni olarak adlandırılmaktadır.Son yıllarda şizofreni hastalarında yapılan nöro-görüntüleme çalışmalarında hastalığın belirleyici belirti ve bulguları ile ilintiliolabilecek anormallikler saptanmıştır.Şizofreni hastalarında psikotik ve davranışsal belirtilere kognitif belirtilerin de eşlik ettiği çok sayıdaki çalışmada gösterilmiştir. Nörokognitif testlerde normallere ve diğer psikiyatrik hastalıklarla oranla şizofreni hastalarının daha kötü performans gösterdikleri bulunmuştur.Şizofreni hastalarında limbik (hipokampus ve amigdala) ve paralimbik (anterior singulat girus,temporal kutup,insula ve orbito frontal korteks) yapıların MRG hacim ölçümleri nöropsikolojik test performansları ile pozitif ve negatif belirtiler arasındaki ilişkiyi araştırmak amacı ile bu çalışma kurgulanmıştır.Çalışmaya DSMIV tanı kriterlerine göre şizofreni tanısı konulmuş 15 hasta (8 erkek,7 kadın) ve eğitim düzeyleri,el tercihleri benzer 15 sağlıklı kontrol olgusu alınmıştır.Hasta ve kontrol grubuna nörokognitif test ile kranial magnetik rezonans görüntüleme yapılarak limbik (hipokampus e amigdala) ve paralimbik (anteriorsingulat girus,temporal kutup,insula ve orbitofrontal korteks) yapıların MRG hacimleri ölçülmüştür.Şizofreni hastalarında dikkat,yürütücü işlevler,vizuospasyalişlevler normallere göre kötü olarak bulunmuştur.Hasta grubunda semptomlarla MRG hacimleri ve nörokognitif testler arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır.Negatif belirtiler ile vizuospasyal testler,bellek testleri,dikkat ve yürütücüişlev testlerinde anlamlı bozuklukların bulunduğu görülmüştür.Limbik ve paralimbikalanlarda hacim azalması saptanmıştır.Sonuç olarak hacim kaybının nöral dokuda hasarı yansıttığı düşünülürse limbik ve paralimbik patolojinin şizofrenide görülen belirti ve bulguların nöral alt yapısını oluşturduğu ileri sürülebilir.