İrritabl barsak sendromlu hastalarda safra dinamiklerinin nitrogliserin ile güçlendirilmiş kantitatif hepatobiliyer sintigrafi ile değerlendirilmesi / Candan Coşkun.

Abstract

İrritabl barsak sendromu gastrointestinal sistemin primer motilite bozukluğudur. Bütün GİS düz kasları yaygın olarak etkilenir. İBS'da kolon, ince barsak, ösefagus ve mide motilitesinin değiştiği gösterilmiştir. Bu bulgular, safra kesesi motor fonksiyonunun ve safra dinamiklerinin de anormal olabileceğini düşündürür. Ancak çalışmalar sınırlı sayıdadır ve sonuçları çelişkilidir. Bu çalışmanın amacı, kantitatif hepatobiliyer sintigrafi ve ultrasonografi ile İBS' lu hastalarda safra dinamiklerinin araştırılmasıdır. Çalışma, kabızlığın baskın semptom olduğu 16 (I. Grup), ishalin baskın olduğu 15 (II. Grup) İBS'luhastada ve kontrol grubunu (III. Grup) oluşturan 10 sağlıklı gönüllüde yapıldı. Bütün olgular bir gecelik açlığı takiben üst batın anteriordan görüntülenecek şekilde supin pozisyonda yatırılarak, GE Stancam 4000i gama kamera ile 5 mCİ99m Tc-EHIDA enjeksiyonunu takiben herbiri 60 saniyeden 90 frame toplanacak şekilde 90 dakika boyunca gürüntüler elde edildi. Çalışmanın 60. dakikasında herbir olguya dilaltı olarak 0.6 mg nitrogliserin uygulandı. Sintigrafik çalışma; (1) karaciğer, karaciğer hilusu ve genel safra kanalına (GSK) çizilen ilgi anlamlarından elde edilen zaman aktivite eğrileri ile hesaplanan Tmak ve T1/2değerleri, (2) karaciğer (KcW60) ve GSK 60. dakika washout (GSK W60) değerleri, (3) barsak vizüalizasyon zamanı (BVZ) ve (4) Sostre ve arkadaşları tarafından geliştirilen sintigrafik skorlama ile değerlendirildi. Ayrıca nitrogleserin sonrası safra dinamiklerinin nasıl değiştiği ,nitrogleserin sonrası ekskresyon yarı zamanı (T 1/2 N)değerlerinin T 1/2 değerleriyle karşılaştırılmasıyla değerlendirildi. Sonuç olarak; özellikle ishalin baskın olduğu hastalarda olmak üzere, İBS'lu hastaların her iki alt grubunda da, İBS'da saptanmış olan GİS düz kaslarının motilite bozukluğundan, Oddi sfinkteri ve safra yolları düz kaslarının da etkilenmiş olmasına bağlı olarak safra dinamikleri ve safra kesesi motor fonksiyonu anormaldir. Kontrol grubunda karaciğer hilusu T1/2 ve nitrogliserin sonrası ekskresyon yarı zamanı değeri olan T1/2N değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmaması da İBS'da safra dinamiklerinin anormal olduğunun göstergesi olarak öne sürülebilir. İBS'lu hastalarda karaciğerin uptake ve sekresyon fonksiyonu safra washout'unda oluşan gecikmeden ve azalmadan etkilenmemektedir.