Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık becelerilerine yönelik öz yeterlik algılarının incelenmesi

Abstract

Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan hızlı değişimler insan hayatının bütün alanlarında etkili olmaktadır. Özellikle dijital dönüşümün gerçekleştiği bu süreç içerisinde insanların bilgiye ulaşma, analiz etme ve değerlendirme becerilerine sahip olmaları önemli bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Dijital yaşama uyum sağlayabilmenin zorunlu becerisi olarak ifade edebileceğimiz dijital okuryazarlık artık insan yaşamında kazanılması gerekli bir okuryazarlıktır. Şüphesiz bireylere dijital okuryazarlık becerilerini kazandırabilme eğitim aracılığıyla gerçekleşmektedir. Bu noktada bireylerin toplumsallaşmasına doğrudan katkı sağlayan ve toplumun vatandaş profilinin oluşturulmasında etkili bir ders olan sosyal bilgiler dersi dijital okuryazarlık becerilerini kazandırmada da aktif bir derstir. Araştırmada bu amaçla geleceğin sosyal bilgiler öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık öz yeterlik becerilerinin incelenmesi hedeflenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Sinop Üniversitesi ve Gazi üniversitesinde öğrenim gören gönüllülük ilkesiyle veri toplama araçlarını yanıtlayan 145 kadın 52 erkek olmak üzere toplam 197 Sosyal bilgiler öğretmen adayı oluşturmaktadır. Betimsel tarama yönteminin kullanıldığı araştırmada Ocak ve Karakuş (2018) tarafından geliştirilen “ Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık öz yeterlik” ölçeği ve araştırmacılar tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre sosyal bilgiler öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık öz yeterlik algıları yaş, cinsiyet, anne eğitim düzeyi gibi değişkenler açısından anlamsal farklılığın olmadığı, kişisel bilgisayara sahip olma, sosyal ağları etkin kullanma, baba eğitim düzeyi gibi değişkenler acısından sosyal bilgiler öğretmen adaylarının dijital okur yarlık öz yeterlik algıları açısından anlamsal farklılıkların olduğu görülmüştür.

Rapid changes in information and communication technologies are effective in all areas of human life. It is an important situation for people to have the skills of accessing, analyzing and evaluating information, especially during the process of digital transformation. Digital literacy, which we can express as a necessary skill to adapt to digital life, is now a literacy that must be gained in human life. Undoubtedly, the ability to provide individuals with digital literacy skills is realized through education. At this point, the social studies course, which contributes directly to the socialization of individuals and is an effective lesson in creating a citizen profile of the society, is an active course in acquiring digital literacy skills. For this purpose, the research aimed to examine the digital literacy self-efficacy skills of future social studies teacher candidates. The study group of the research was made by a total of 197 (145 women and 52 men) studying at Sinop University and Gazi University and answering the data collection tools on a voluntary basis social studies teacher candidates, 145 women and 52 men, who answered the data collection tools. In the research using descriptive screening method, the scale of “digital literacy self- efficacy of teacher candidates” developed by Ocak and Karakuş (2018) and personal information form created by the researchers were used. The findings obtained for the research are compared with the other rechargeable in the literature. According to the findings of the study, social studies teacher candidates' perceptions of digital literacy self-efficacy did not differ in terms of age, gender, maternal education level, having a personal computer, effective use of social networks, and father's education level. It has been observed that there are semantic differences in terms of semi-self- efficacy perceptions.