Sezaryen olan kadınlarda Watson'ın İnsan Bakım Kuramına temellendirilmiş ağrı yönetimi programının hemşireler ve ebelerin bakım davranışları ve bakım sonuçlarına etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı Watson İnsan Bakım Kuramı'na temellendirilmiş sezaryen sonrası ağrı yönetimi programının, hemşireler ve ebelerin ağrı yönetimi uygulamalarına, bakım davranışlarına, öz değerlendirme düzeylerine ve sezaryen olan kadınların bakım sonuçları üzerine etkisini incelemektir. Materyal ve Metod: Bu çalışma nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı bir eylem araştırmasıdır. Çalışmanın nicel bölümünde öntest, sontest yarı deneysel tasarım, nitel boyutunda tanımlayıcı fenomenoloji yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın nicel bölümü 25 hemşire, ebe ve 208 sezaryen olan kadınla yürütülmüştür. Çalışmada hemşireler ve ebelere 3 oturumdan oluşan İnsan Bakım Kuramı'na temelli ağrı yönetimi eğitimi verilmiştir. Eğitim programının uygulanmasından önce ve uygulanmasından sonra 3 kez olmak üzere toplam 4 farklı zamanda izlem yapılmıştır. Verilerin analizinde uygun istatistiksel testler ve içerik analizi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmanın nicel sonuçlarına göre hemşireler ve ebelerin bakım davranışları puanları artmıştır (p<0,05). Ayrıca ebelerin öz değerlendirme düzeyleri (p<0,05), ağrıyı değerlendirme, skala kullanımı ve ağrı değerlendirmeye yönelik verileri kaydetme oranları anlamlı düzeyde yükselmiştir (p<0,001). Sezaryen olan kadınların bakım memnuniyetleri ve bakım davranışı puanları anlamlı düzeyde artmış, ağrı düzeyleri azalmıştır (p<0,05). Çalışmanın nitel boyutunda hemşireler ve ebelere yönelik "hümanistik bakım bilincine geçiş", "bakım deneyimleri; varoluşa katılmak" ve "ideal bakımı sürdürmek" temaları, sezaryen olan kadınlara yönelik "sezaryen: seçim değil, zorunluluk", "anne olma sürecinde hissedilenler", "yaşamsal kriz; sancılı başlangıç", "iyileştirici ağrı yönetimi" ve "bakımın merkezi; şefkatli ilişkiler" temaları belirlenmiştir. Sonuç: İnsan Bakım Kuramı'na temellendirilmiş ağrı yönetimi programı ile hemşireler ve ebelerin ağrı yönetimi uygulamaları ve bakım davranışları gelişmiş, ebelerin öz değerlendirme düzeyleri artmıştır. Ayrıca sezaryen olan kadınların hemşirelik ve ebelik bakımına yönelik memnuniyetleri artmıştır. Bakım davranışları ve bakım sonuçlarının geliştirilmesinde İnsan Bakım Kuramı'nın kullanılması önerilmektedir.

Aim: The aim of this study is to examine the effect of the post-cesarean pain management program based on Watson's Human Caring Theory on the pain management practices, caring behaviors, self-rating levels of nurses and midwives, and care outcomes of women with cesarean. Material and Method: This study, include quantitative and qualitative research methods, is an action research. In the study, pretest, posttest quasi-experimental design and descriptive phenomenology were used. The quantitative part of the study was conducted with 25 nurses-midwives and 208 women with cesarean. The study, pain management training based on Human Caring Theory, consisting of 3 sessions, was given to nurses and midwives. Follow-up was carried out in 4 different time, before and 3 times after the implementation of the training program. Analysis of the data was done with appropriate statistical tests and content analysis. Results: According to the quantitative results of the study, the caring behaviors scores of nurses and midwives increased (p<0.05). In addition, midwives' self-rating scores (p<0.05), pain assessment, use of scales, and data recording rates for pain assessment increased significantly (p<0.001). Care satisfaction and caring behaviors scores of women with cesarean increased significantly, and pain levels decreased (p<0.05). In the qualitative part, "transition to humanistic care awareness", "care experiences; participating in existence" "maintaining ideal care" and "cesarean: not a choice, but a necessity", "feelings in the process of becoming a mother", "vital crisis; painful onset", "curative pain management" "centre of care; compassionate relationships" themes were determined. Conclusion: With the pain management program based on Human Caring Theory, the pain management practices and caring behaviors of nurses and midwives have improved, and the self-rating scores of midwives have increased. In addition, the satisfaction of women with cesarean towards nursing and midwifery care has increased. It is recommended to use Human Caring Theory in the development of caring behaviors and care outcomes.