Havayolu pilotlarında COVID-19 sürecinin sağlık sertifikasına etkisi ve psikososyal etkilenim

Abstract

Amaç: Bu çalışmada uçuş görevlerine devam etmekte olan ticari havayolu pilotlarının halihazırdaki ruhsal durumunun ortaya konulması amaçlanmıştır. Depresif bozuklukların ve anksiyete bozukluklarının görülme sıklığı COVID-19 pandemisinde tüm dünyada artmıştır. Pilotların pandemi dönemindeki ruhsal durumlarını değerlendirmek amacıyla depresyon ve yaygın anksiyete bozukluğunun semptomları psikometrik ölçekler yardımıyla sorgulanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız, ülkemizdeki havayolu işletmelerinde uçuş görevlerine devam etmekte olan 62 havayolu pilotunun katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara sosyo-demografik ve mesleki (toplam uçuş saati, tecrübesi, uçuş tipi) özellikleri, sigara kullanım öyküsü, birlikte yaşadığı kişi sayısı, ailesinden birilerinin hasta olma durumunu sorgulayan sorulara ek olarak Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ-10), Yaygın Anksiyete Bozukluğu Testi (YAB-7) ve Hasta Sağlık Anketi (HSA-9) sorularının yer aldığı 40 sorudan oluşan anket uygulanmıştır. COVID PCR testi pozitif tespit edilen kişilerde ayrıca hastalık süreci sorgulanmıştır. COVID PCR test sonucu pozitif ve negatif gelenler, demografik ve mesleki özellikler ile ölçek puanları açısından karşılaştırılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan ticari havayolu pilotlarında, COVID negatif ve COVID pozitif olanların oranları eşittir. Yaş ortalaması katılımcıların toplamında 44,61 ± 9,62 yıldır. Algılanan stres seviyelerinin %38,7’sinin orta derecede, %4,8’inin yüksek derecede olduğu tespit edilmiştir. Yaygın anksiyete bozukluğu açısından %12,9’u; depresyon açısından ise %17,7’si sınır değerin üstünde yer almaktadır. COVID-19 pandemisi boyunca katılımcıların hiçbirinde ailesinden (anne, baba, eş, çocuk) hayatını kaybeden olmamıştır. Ancak ailesinden (anne, baba, eş, çocuk) birinde COVID PCR test pozitifliği olan havayolu pilotlarında hafif dereceli depresyon sıklığı, ailesinde COVID PCR pozitifliği olmayan havayolu pilotlarından daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). COVID negatif ve COVID pozitif gruplar karşılaştırıldığında COVID pozitiflerin yaşı daha küçük bulunmuş (p<0,05); daha uzun süreli uçuş görevlerinde yer aldığı tespit edilmiş (p<0,05) ve görevi ikinci pilot (first officer) olanların COVID pozitiflerde daha fazla oranda bulunduğu gözlemlenmiştir(p<0,05). Katılımcıların HSA skorları ile ASÖ skorları, YAB iv skorları, yetersiz özyeterlik algısı ve stres/rahatsızlık algısı arasında pozitif yönlü ve iyi derecede istatiksel olarak anlamlı korelasyon saptanmıştır (p<0,05; sırasıyla r = 0,678; r = 0,754; r = 0,657; r = 0,609). ASÖ ve YAB skorları arasında pozitif yönlü ve çok iyi derecede istatiksel olarak anlamlı korelasyon saptanmıştır (p<0,05; r = 0,746). Sonuç: Önceki yıllarda yapılan çalışmalara göre pilotlarda depresyon ve anksiyete görülme sıklığında artış gözlemlenmiştir. Ancak COVID PCR test sonucu pozitif ve negatif çıkan havayolu pilotları karşılaştırıldığında algılanan stres, depresyon ve yaygın anksiyete bozukluğu açısından arasında istatiksel açıdan anlamlı fark olmadığı bulunmuştur. Havacılık sağlık muayeneleri yapılırken COVID-19 pandemisinin ruh sağlığı üzerine etkileri dikkate alınmalıdır.

Objective: In this study, it is aimed to reveal the current mental state of commercial airline pilots who continue their flight duties. The prevalence of depressive and anxiety disorders has increased globally during the COVID-19 pandemic. In order to evaluate the mental status of the pilots during the pandemic period, the symptoms of depression and generalized anxiety disorder were questioned with the help of psychometric scales. Material And Method: This study was conducted with the participation of 62 airline pilots who continue their flight duties in airline companies in our country. A questionnaire consisting of 40 questions was applied. In addition to the questions about the socio-demographic and occupational (total flight hours, experience, flight type) characteristics, smoking history, number of people with whom they live together and the presence of disease within any family member; the Perceived Stress Scale (PSS-10), Patient Health Questionnaire (PHQ-9) and Generalized Anxiety Disorder (GAD-7) scales were asked. The disease process was also questioned in people who were found to have a positive COVID PCR test. Those who have positive and negative COVID PCR test results were compared in terms of demographic and occupational characteristics and scale scores. Results: Among the commercial airline pilots participating in the study, the proportion of COVID negative and COVID positive were equal. The mean age of the participants was 44.61 ± 9.62 years in total. It was determined that 38.7% of the perceived stress levels were moderate and 4.8% were high. In terms of generalized anxiety disorder, 12.9% of the participants; in terms of depression, 17.7% of the participants are above the treshold. During the COVID-19 pandemic, none of the pilots lost a family member (mother, father, spouse, child). However, the frequency of mild depression was found to be higher in airline pilots with any family member with positive COVID PCR test result (mother, father, spouse, child) than in airline pilots without a family member with positive COVID PCR test result (p<0.05). When COVID negative and COVID positive groups were compared, COVID positives was found to be at younger ages (p<0.05); it was determined that they took vi part in longer flight duties (p<0.05) and it was observed that the more first officers were found in COVID positives. A positive and statistically significant correlation was found between the participants' PHQ scores and their PSS scores, GAD scores, perception of insufficient self-efficacy, and perception of stress/distress. (p<0,05; r = 678; r = 0,754; r = 0,657; r = 0,609 respectively). A positive and strong statistically significant correlation was found between PSS and GAD scores (p<0,05; r = 0,746). Conclusion: According to studies conducted in previous years, an increase in the incidence of depression and anxiety has been observed in pilots. However, when the airline pilots with positive and negative COVID PCR test results were compared, it was found that there was no statistically significant difference between them in terms of perceived stress, depression and generalized anxiety disorder. The effects of the COVID-19 pandemic on mental health should be taken into account when conducting aero-medical examinations.