Türkiye'de Banka Kredi Kanalının İşleyişini 2001 Krizi Sonrasında Yeniden Değerlendirme: Ampirik Analiz

Abstract

1980'li yıllardan itibaren birçok dünya ekonomisinin finansal serbestleşme sürecine yönelmiş olması finansal piyasalarda gelişme yaşanmasına neden olmuştur. Finansal piyasalardaki gelişme, parasal aktarım kanallarından biri olan banka kredi kanalının önemini arttırmıştır. Banka kredi kanalının etkin bir şekilde işleyişi, banka ve firmalar açısından banka kredileri ve menkul kıymetlerin tam ikame olmaması ve firmaların dış finansman kaynağı olarak bankalara bağımlı olmasına bağlıdır. Bu çalışmada, Türkiye'de banka kredi kanalının işleyişi 2001 kriz sonrası dönemi için analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, 2003:012015:10 dönemi kapsamında aylık veriler yardımıyla tek yapısal kırılmaya izin veren ZivotAndrews birim kök testi ve vektör otoregresyon (VAR) yöntemi kullanılmıştır. Ampirik bulgular; para politikası şokuna, ilk üç ayda banka mevduatlarının, banka kredilerinin, banka menkul kıymetlerinin ve sanayi üretiminin azalarak bir tepki verdiğini göstermiştir. Bu bulgulara göre, para politikası şoku sonrasında bankaların kredilerindeki azalmayı menkul kıymetlerin satışıyla telafi ettiği ve dolayısıyla da banka kredi kanalının kısmen çalıştığı söylenebilmektedir.

The orientation of world economy to financial liberalization process since 1980's caused progress in financial markets. The progress in financial markets has raised the importance of bank lending channel which is one of the monetary transmission channels. The efficient functioning of bank lending channel depends on unsubstitution of banking credits and securities in terms of firms and firm's dependence on banks as the source of external financing. This study aims to analyse the functioning of bank lending channel after 2001 crisis period. In this framework, Zivot-Andrews unit root test; allowing one structural break and vector auto regression method (VAR) are used with the help of monthly data for the term 2003:01 and 2015:10. Empirical findings show that in case of a monetary policy shock, banking deposits, banking credits, banking securities and industrial production give reaction with a decrease. According to the findings, it can be stated that banks compensate the decrease in credits with selling securities, hence bank lending channel operates partially.