Futbol Taraftarı Fanatiklik Ölçeği*

Abstract

Bu çalışmanın amacı Türk futbol izleyicilerinin taraftarlıkla ilgili tutumlarını belirleyen bir ölçek geliştirmektir. Ölçek Türkiye Spor Toto Süper Liginde mücadele eden Trabzonspor ile PTT 1. Liginde yer alan Samsunspor ve MKE Ankaragücü spor kulüpleri taraftarları arasında tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 285 kişi üzerinde uygulanmıştır. 47 soruluk anket çalışmasından geliştirilen Futbol Taraftarı Fanatiklik Ölçeği (FTFÖ), toplam 13 maddeden oluşmaktadır. İzleyicilerin FTFÖye verdikleri cevapların kendi iç tutarlılığını ortaya koymak amacıyla yapılan güvenirlik analizi (Cronbach's Alpha) sonucunda güvenirlik katsayısı 0,875 olarak bulunmuştur. Geliştirilen ölçeğin yapı geçerliliğini belirlemek için açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Örneklem büyüklüğünün faktörleştirmeye uygunluğu KMO testi (0,891), verilerin çok değişkenli normal dağılımdan gelip gelmediği ise Bartlett küresellik testi ile ortaya konulmuştur. Ölçek maddelerinin faktör yükleri 0,466-0,775 arasında bulunmuştur. Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarına ilişkin bulgular, FTFÖnün geçerli ve güvenilir bir araç olduğunu göstermektedir. Geliştirilen ölçek kriterlerine göre anket uygulanan izleyicilerin 13 soru üzerinden almış olduğu toplam puan 13-21 aralığında ise fanatik, 22-30 aralığında takım taraftarı, 31-52 puan aralığında ise futbolsever olarak adlandırılmıştır.

The aim of this study was to develop a scale that determines the attitude and behaviors of Turkish football fans on partisanship. The scale was applied to 285 people who were selected with random sampling method among the fans of Trabzonspor playing in Sport Toto Super League of Turkey and Samsunspor and MKE Ankaragücü Football Clubs playing in PTT League 1. Football Fans Partisanship Scale (FFPS) that was developed from a survey with 47 questions has 13 items in total. As a result of the reliability analysis (Cronbachs Alpha) made to reveal the internal consistency of the answers given to FFPS by the audience, the reliability coefficient was found to be 0.875. In order to determine the construct validity of the scale, exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis were made. The suitability of the sample size was determined with KMO test (0.891) and Bartletts sphericity test was used to determine if the data was gained by multivariate normal distribution. The factor loading of the survey items were found to be between 0.466-0.775. The data related to validity and reliability shows that FFPS is a valid and reliable scale. According to the scale criteria, total points gained by the audience over 13 questions is between 13-21, the fans are named as fanatics, if the total points are between 22-30 they are named as team supporters, and if the total points are between 31-52, they are named as football lovers.