Boron status, boron fractions and its availability in sugar beet grown soils

Abstract

Bu çalışmanın amacı şeker pancarı yetiştirilen toprakların bitkiye yarayışlı bor (B) durumlarını, B fraksiyon dağılımları ve alınabilirliklerini ve bunların toprak özellikleriyle ilişkilerini ortaya koymaktır. Bu amaçla bitkiye yarayışlı B durumlarının belirlenmesinde Colwell (biyolojik yöntem) ve sıcak su ekstraksiyon yöntemleri kullanılmıştır. Ayrıca toprakların kolay çözünebilir, spesifik adsorbe, organik maddeye bağlı, oksitlere bağlı ve kalıntı B fraksiyonları belirlenmiştir. Yapılan çalışmada indikatör bitkide (ayçiçeği) B noksanlık simptomları toprakların 4’ünde bitki yaşı 56. günde, 6’sında ise bitki yaşı 62. günde ortaya çıkmıştır. Çarşambadan alınan toprakların % 63,6’sında, Bafradan alınan toprakların ise % 33’ünde B noksanlığı olduğu tespit edilmiştir. Suluova topraklarında yetiştirilen ayçiçeği bitkilerinde B noksanlığı gözlenmemiştir. B noksanlığı gösteren toprakların sıcak su ile ekstrakte edilebilir B kapsamları çoğunlukla 1,00 ppm’in altında bulunmuştur. Bor noksanlığı göstermeyen toprakların sıcak su ile ekstrakte edilebilir yarayışlı B kapsamları ise 1,39 ile 4,61 ppm arasında değişmiştir. Biyolojik indekslerle ilişkileri dikkate alınarak toprakların yarayışlı B kapsamlarının belirlenmesinde uygun yöntemin sıcak su ekstraksiyon yöntemi olduğu ortaya konulmuştur. Kolay çözünebilir ve oksitlere bağlı B fraksiyon kapsamları ile biyolojik indeksler arasında ilişkiler istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Ayrıca toprakların kil, organic madde ve değişebilir Na kapsamları arttıkça hasat ayçiçeği bitkisinin B kapsam ve alımları artmıştır.

The objectives of this study are to determine boron (B) status, fractions and availability of sugar beet grown soils and their relationships with some soil properties. For this purpose, Colwell method (biological indexes) and hot water B extraction method were used to determine plant available B contents of soils. Furthermore, easily soluble, specific adsorbed, organic matter dependent, oxide dependent and residual B fractions of the soils were determined. Boron deficiency symptoms in plants were observed when plants‘ ages were 56 days in 4 soils and 62 days in 6 soils. B deficiency was observed in the 63.6 % of the soils taken from çarşamba and in the 33 % of the soils taken from Bafra while Boron deficiency was not observed in the sunflower plants grown on soils taken from Suluova. The B contents extracted with hot water for the soils showed B deficiencies were generally found to be lower than 1.00 ppm.The available B contents extracted with hot water for the soils showed no B deficiencies were found to be between 1.39 and 4.61 ppm. The relationships among the biological indexes indicated that the available B content of the soils can be determined by the hot water extraction method. Easily soluble and oxide dependent B contents gave significant relationships with the biological indexes. As the clay, organic matter and exchangeable Na content increased B contents of the plants at their harvest ages and B uptakes by plants also increased significantly.