Arazi Fiyatını Etkileyen Faktörlerin Doğrudan ve Dolaylı Etkilerinin Path Analizi ile Belirlenmesi: Samsun İli Ladik İlçesi Örneği

Abstract

Araştırmanın amacı, arazi fiyatını etkileyen faktörlerin doğrudan ve dolaylı etkilerini belirlemektir. Araştırmanınmateryalini, 2018’de Samsun ili Ladik ilçesinde yapılan anketler oluşturmaktadır. Araştırmada, arazi fiyatını doğrudan vedolaylı etkileyen faktörler path analiziyle ortaya konulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre; arazi fiyatını pozitif yöndeetkileyen değişkenler verim ve sulama iken, negatif yönde etkileyen değişkenler taşlılık, eğim, köye ve ana yola uzaklıktır.Arazi fiyatını doğrudan etkileyen en önemli değişken % 60 ile ana yola uzaklık, en yüksek dolaylı etkiye sahip değişken ise% 69 ile taşlılık durumudur. Arazi fiyatını pozitif yönde etkileyen verimin doğrudan etkisi % 44, dolaylı etkisi % 56’dır.Sulamanın ise doğrudan etkisi % 38, dolaylı etkisi % 62’dir. Sulamaya ait dolaylı etkinin % 45’i sulamanın ürün veriminiartırmasından kaynaklanmaktadır. Arazi fiyatını etkileyen faktörlerin doğrudan ve dolaylı etkilerinin ortaya konulması,bilimsel ve objektif arazi değerleme çalışmalarına önemli katkı sağlayacaktır. Ayrıca elde edilen sonuçlar, arazi değerlemeyöntemleri için yardımcı bir unsur olarak kullanılabilecektir .

The aim of this study was to determine the direct and indirect effects of factors affecting land prices. The data ofthe study were collected through questionnaires in Ladik District of Samsun Province, Turkey in 2018. In the study, the factorsthat directly and indirectly affected the price of land were determined by using path analysis. While the factors that affectedland price positively were yield and irrigation, the factors that affected land price negatively were stoniness, slope and distancefrom village and main road. The most important variable that affected land price directly was the distance from the main road(60%), the variable that most affected land price indirectly was stony soil (69%). The direct effect of yield on the land pricewas 44% and the indirect effect was 56%. The direct effect of irrigation was 38% and the indirect effect was 62%. The studyalso determined that 45% of the indirect effect of irrigation was due to increased productivity. Explaining the direct andindirect effects of the factors affecting the land price will make a significant contribution to scientific and objective landvaluation studies. In addition, the results obtained can be used as an auxiliary element for land valuation methods.