Çocukların Yazınsal Metinlerde Kullanılan Sözcelerdeki Göndergeleri Kavrama Edinci

Abstract

Bu çalışma, çocukların Türkçe yazınsal metinlerde kullanılan sözcelerdeki göndergeleri kavrama edincini tartışmaktadır. Bu nedenle, 52 tane orta katmandan gelen ilköğretim sekizinci sınıfta okuyan çocuğa, kavrama edinçlerini sınamak amacıyla konuşma metinlerinde geçen 225 göndergenin yoklandığı iki tane öykü verilmiş ve veriler t-testi ve oran testi ile çözümlenmiştir. Bulgular, çocukların göndergeleri tam olarak anlayamadıklarını ortaya koymuştur. Gönderge türlerine göre çocukların kavrama edinçlerine bakıldığında ise çocuklar, artgönderge ve öngöndergeleri metindışı göndergelerden daha iyi anlamışlardır. Bulgular, ayrıca kızların erkeklere oranla işlevsel göndergeleri daha iyi anladıklarını ortaya koymuştur. Bu nedenle, çocuklara yönelik yazınsal türde metin yazanların, çocukların dil edinimine yardımcı olabilecek düzeyde göndergeleri kullanmaları çocuk okurların yararına olacaktır.

This study discusses children‘s comprehension competence of the referents in the utterances in Turkish literary texts. Therefore, 52 eight graders from middle classes have been given two stories from where 225 referents have been taken from the dialogues in order to test the children‘s comprehension competence of the referents and the data have been analyzed by t-tests and ratio tests. The findings indicate that the children cannot be said to have comprehended the referents well. In terms of the types of the referents, the children seem to have understood anaphoric and cataphoric referents better than exophoric referents The findings also show that the female children have understood functional referents better than the male children. Therefore, authors who write for children should give importance to the use of referents so as to help the comprehension competence of children.