Palomena prasina L.(Heteroptera: Pentatomidae)' nın bazı morfolojik ve biyolojik özelliklerinin saptanması üzerinde araştırmalar

Abstract

Palomena prasina L. (Heteroptera. Pentatomidae) (Fındık kokarcası) üzerindeki bu araştırma 2003-2004 yıllarında Samsun ilinde yürütülmüştür. Araştırma laboratuvar (25 2 C ve % 55-65 nispi nem) ve arazi koşulları olmak üzere iki kısımda yürütülmüştür. Laboratuvar koşullarında, Palomena praslna'nm nimf ve erginlerine ait prothoraks genişliği ve vücut boyunun Dyar ve Przibam kurallarına uygunluğu, yumurta ve nimf dönemlerinin süresi, gelişme oranı ve 9 renk kullanılarak erginlerin farklı renklere yönelimi araştırılmıştır. Arazi koşullarında ise dal kafeslerde ergin ömrü, erginlerde mevsimsel renk değişimi, çiftleşme, cinsiyet oranı ve cinsiyet ayrımı çalışılmıştır. Beş nimf dönemi ve erginlerdeki prothoraks genişliği ve vücut boyundaki artışın Dyar ve Przibam kuralına uymadığı, ancak her iki özellik arasında yüksek derecede bir korelasyon bulunduğu saptanmıştır. Yumurta açılımı % 96.4, açılma süresi ise 8.02 gün olmuştur. Fasulye taneleri üzerindeki toplam nimf dönemi süresi ortalama 51.2 (40-60) gün, gelişme oranı ise % 28 olmuştur. Free-choice testi ile denenen 9 renk içinde erginlerin en fazla sarı renge yönelim gösterdiği ve bu yönelmenin istatistiki olarak önemli olduğu saptanmıştır. Doğal koşullarda erginlerde yeşil ve kahverengi olarak 2 ana renk görülmüş, kahverenkli erginlerin temmuz ayı sonlarından itibaren görülmeye başlandığı belirlenmiştir. Her iki rengin de populasyonda eşit oranda görüldüğü, ancak kışlamış erginlerin mat yeşil renkli olması ile yeni nesil yeşil erginlerden ayrıldığı, farklı renge sahip olma bakımından erginler arasında önemli bir fark bulunmadığı saptanmıştır. Erginlerdeki cinsiyet oranının 1:2 (erkekdişi) olduğu bulunmuştur. Kışlamış erginler haziran ayı sonlarına kadar yaşamış, böylece ergin yaşam süresinin yaklaşık olarak 10 ay olduğu saptanmıştır.

Determining of some morphological and biological characteristics of Palomena prasina L. (Heteroptera: Pentatomidae) This study is a part of comprehensive research on Palomena prasina L. (Heteroptera. Pentatomidae) (Green shield bug) that was carried out in Samsun province between 2003-2004 years. The study was conducted in laboratory (25±2 °C and 55-65 % R.H) and field conditions. In laboratory; development time and ratio of egg and nymph stages were determined. Body length and prothorax width of each nymphal stages and adults were examined for Dyar and Prizbam rules. Colour preference of adults with using 9 colour was determined by free-choice test. By the field experiments; adult longevity in cages, colour changing during the seasons, mating, sex ratio and sexual differantiation were studied. Data from five nymphal and adult stages did not fit to Dyar and Przibam rules. The correlation was very important between prothorax width and body length in all nymphal and adult stages. Eggs hatching ratio was 96.4 % and hatching time was 8.02 days. Total nymphal stages were 51.2 (40-60) days as average and development ratio of nymphs to adult stage was 28 % on bean seeds. The adults showed significant attraction to yellow colour in free-choice test. In field conditions, two main colours, green and brown, were observed in adult stage and brown adults occured after end of July. Both colours were seen in equal in population and there was no difference in coincidence. Overwintered adults had dark green colour in spring while summer adults have bright green. Sexual index was 1:2 in favor of females. Overwintered adults survived until end of June, thus overall adult longevity longed almost 10 months.