Türkiye'de multipl skleroz hastalığının tanı ve tedavisine genel yaklaşım

Abstract

AMAÇ: Multipl skleroz (MS)’un klinik seyri, başlangıç semptomları ve hastalığın seyri boyunca görülebilecek problemler, hastalar arasında farklılık gösterebilmektedir. Bu nedenle, hastalığın tanı ve tedavi planında farklı uygulamalar ortaya çıkmaktadır. Türkiye’nin farklı bölgelerindeki nöroloji asistan ve uzmanlarının MS hastalığının tanısında, takibinde, tedavisinde yaşadıkları zorlukların ortaya konması amaçlanmıştır. YÖNTEMLER: Mart 2008-Haziran 2008 tarihleri arasında, Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplam 11 ilde interaktif toplantılar düzenlendi. Katılımcıların verdiği cevaplar sonunda elde edilen veriler değerlendirildi. BULGULAR: Toplam 242 nöroloji uzmanı ve araştırma görevlisi katıldı. MS tanısında kullanılan tetkiklerden görsel uyandırılmış potansiyellerin %14, beyin omurilik sıvısı (BOS) oligoklonal band incelemesinin %40, manyetik rezonans görüntülemenin %1 oranında yapılamadığı görüldü. BOS oligoklonal band bakılabilirliği açısından bölgeler arasında anlamlı farklılık vardı. Mc Donald tanı kriterlerini dolduran, iki atak öyküsü olan tipik relapsing-remitting multipl skleroz hastasında katılımcıların %61’i immünmodülatör tedavi başlamayı düşündü. SONUÇ: MS’in klinik, radyolojik ve laboratuvar özellikleri bakımından oldukça fazla farklılığın olması, hastalığın tanı ve tedavi planında, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de nöroloji uzmanlarının işini zorlaştırmakta ve farklı uygulamaların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.

OBJECTIVE: The clinical progress of multiple sclerosis (MS), initial symptoms and problems during the course of a disease that can be seen, may vary among the patients. Therefore, different applications occurs in the disease diagnosis and treatment plan. The difficulties of diagnosis, treatment and progress of MS disease, experienced by the neurology residents and experts from different regions of the Turkey is intended to introduce. METHODS: Interactive meetings was arrenged in total 11 cities from different regions of Turkey, between March 2008 and June 2008. The data obtained as a result of the responses of participants were evaluated. RESULTS: Neurology specialist and research assistant, total of 242 persons participated. It was observed that 14 percent of visual evoked potential, 40 percent of cerebrospinal fluid (CSF) oligoclonal band review and one percent of magnetic resonance imaging examinations used in diagnosis of MS can‘t be done. There was significant differences between regions about feasibility of CSF OCB. Sixty one percent of participants thought to start immunomodulatory treatment to typical relapsing-remitting multiple sclerosis patients, filled in the Mc Donald diagnostic criteria and had two attack story. CONCLUSION: As all the world, in Turkey being very much difference about clinical, radiological and laboratory features of MS lead to the neurology experts work hard and the emergence of different applications about the disease diagnosis and treatment plan.