Kamu-Özel İşbirliği: Esasları ve Türkiye Uygulaması

Abstract

Kamu hizmeti devlet tarafından, piyasanın işleyiş ilkelerinden/kurallarından belli oranda bağışık kılınarak üstlenilmişolan, toplumsal ihtiyaçları karşılayacak mal ve hizmet üretimidir. 1980’li yılların sonlarına doğru kamu yönetimi anlayışında önemli bir değişim sürecine girilmiş, hiyerarşik ve bürokratik bir yapıya sahip olan kamu yönetimi, döneminekonomik ve sosyal koşullarının da etkisiyle esnek ve piyasa tabanlı bir yöne doğru değişim göstermiştir. Son yıllardagenel bir eğilim olarak kamusal mal ve hizmetler alanında, Kamu Özel İşbirliklerinin (KÖİ) giderek artan orandayer bulduğu görülmektedir. Ülkeler, ihtiyaçlarına göre çeşitli KÖİ modelleri uygulamaktadırlar. KÖİ, özel sektörünfinansmanı sağlayıp, altyapı tesislerini kurmak, bakım ve yönetimini üstlenmek, bir kısım çekirdek ve yan hizmetlerisunmak amacıyla kamuyla girdiği sözleşme temelli ilişkilerdir. KÖİ uygulamaları ile altyapı yatırımlarının ve kamusalhizmetlerin, özel sektörce yapılıp, finanse edilip, işletilmesi ve sözleşmenin sonunda belirli özelliklerle kamu sektörüne devredilmesi söz konusudur. KÖİ modelinin Türkiye’deki tarihçesi ise Avrupa’daki diğer ülkelere göre dahafarklı şekilde gelişmiştir. Yaklaşık son 30 yılda, özellikle elektrik üretimi ve dağıtımı, havaalanı, liman ve karayolualanlarındaki onlarca proje bu model ile hayata geçirilmiştir

Public service is the production of goods and services that are undertaken by the state to meet the social needs, immunefrom certain principles of the market’s operating principles. Towards the end of 1980s, a significant change in theconcept of public administration has been entered into the process of public administration, which has a hierarchical andbureaucratic structure, has changed to a flexible and market-based direction due to the economic and social conditionsof the period. In recent years, as a general tendency, it is observed that Public Private Partnerships (PPP) are increasinglylocated in the field of public goods and services. Countries apply various PPP models according to their needs. The PPP is acontract-based relationship with the private sector to provide financing for the private sector, to establish infrastructurefacilities, to undertake maintenance and management, to provide some core and ancillary services. Infrastructureinvestments and public services are made, financed and operated by the private sector,, and the contract is eventuallytransferred to the public sector with certain characteristics. The history of PPP models in Turkey has developed in adifferent way compared to the other countries in Europe. In the last 30 years, dozens of projects, especially in electricitygeneration and distribution, health, airport, port and highway areas have been realized with this model.