Eksplant kaynakları ve bitki büyüme düzenleyicilerinin ketencik (Camelina sativa L. Crantz)’de sürgün ve bitki oluşumuna etkileri üzerinde bir araştırma

Abstract

Bu araştırma; Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü Biyoteknoloji Araştırma-Uygulama Laboratuvarında yürütülmüştür. Araştırmada bitki materyali olarak Vniimk-17 ve Ames-26686 ketencik çeşitleri, eksplant kaynağı olarak Kök, I. Boğumarası, II. Boğumarası, I. Yaprak ve II. Yaprak, besi ortamı olarak; fide besi ortamı (MS), kallus ve sürgün oluşum ortamı (ı. MS0.5 mg/l BAP, ıı. MS1 g/l BAP, ııı. MS0.5 g/l NAA, ıv. MS1 g/l NAA, v. MS0.5 g/l BAP0.5 g/l NAA, vı. MS0.5 g/l BAP1 g/l NAA, vıı. MS1 g/l BAP0.5 g/l NAA ve vııı. MS1 g/l BAP1 g/l NAA), Köklendirme ortamları (ı. MS1 g/l IAA, ıı. 1/2MS0.5 g/l IAA, ııı. MS1 g/l IBA, ıv. MS0.2 g/l IBA4 g/l Charcol) kullanılmıştır. Araştırma sonucu oluşan kallus sayısı değerlendirildiğinde; çeşit bakımından Vniimk-17 çeşidi, Ames-26686 çeşidine göre daha fazla sayıda kallus oluşumuna sahip olduğu, eksplant bakımından her iki çeşitte de en fazla sayıda kallus oluşumunun kök eksplantından, besi ortamı bakımından en fazla sayıda kallus oluşumunun MS1.0 mg/l BAP1.0 mg/l NAA besi ortamında, çeşit, eksplant kaynağı ve besi ortamı interaksiyonu bakımından ise en fazla sayıda kallus her iki çeşitte de kök eksplantının bütün besin ortamlarında elde edilmiştir. Sürgün sayısı değerlendirildiğinde; çeşit bakımından Ames-26686 çeşidi, Vniimk-17 çeşidine göre daha fazla sayıda sürgün oluşturduğu, eksplant bakımından her iki çeşitte de en fazla sayıda sürgün oluşumu 2. Boğumarası eksplantından, besi ortamı bakımından en fazla sayıda sürgün oluşumu Ames-26686 çeşidinde MS1.0 mg/l NAA ve Vniimk-17 çeşidinde MS0.5 mg/l NAA besi ortamında, çeşit, eksplant kaynağı ve besi ortamı interaksiyonu bakımından ise en fazla sayıda sürgün oluşumunun her iki çeşitte de 2. boğumarası eksplantının MS1 mg/l NAA ihtiva eden besi ortamında elde edilmiştir.

ABSTRACT This research was conducted in the Biotechnology and Research Application Laboratory Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, Ondokuz Mayis University, Samsun-Turkey. In this study Vniimk-17 and Ames-26686 camelina varieties used as a plant material. The root, first internode, 2nd internode, first leaf and 2nd leaf were used as source of explants. Three different media, for plantlets (MS), for callus and tiller induction (ı. MS0.5 mg/l BAP, ıı. MS1 g/l BAP, ııı. MS0.5 g/l NAA, ıv. MS1 g/l NAA, v. MS0.5 g/l BAP0.5 g/l NAA, vı. MS0.5 g/l BAP1 g/l NAA, vıı. MS1 g/l BAP0.5 g/l NAA ve vııı. MS1 g/l BAP1 g/l NAA) and rooting media (ı. MS1 g/l IAA, ıı. 1/2MS0.5 g/l IAA, ııı. MS1 g/l IBA, ıv. MS0.2 g/l IBA4g/l Charcol) used. Research results shows that Vniimk-17 variety had produced more number of callus as compared with Ames-26686 variety. In both varieties maximum numbers of callus were observed in root explants. Maximum number of callus were counted MS1.0 mg/l BAP1.0 mg/l NAA growth media in both genotypes. The data represent that in both varieties, explant sources and medium maximum number of callus were observed in root explant in all growth medium. The Ames-26686 variety produce more shoot as compared with Vniimk-17 genotype. Ames-26686 genotype produce maximum shoot in MS1.0 mg/l NAA medium while Vniimk-17 produce maximum shoots in MS0.5 mg/l NAA medium. Maximum number of shoot were obtained from 2nd internode in MS1.0 mg/l NAA medium in both varieties.