Üstten tohumlanan ve gübrelenen merada otların nitrat ve makro element içerikleri

Abstract

Ekolojinin ve bitkisel varlığın uygun olduğu yerlerde, meralarda verimliliği arttırmanın en etkili yolu, bu alanların gübrelenmesidir. Meralara uygulanan fosforlu ve potasyumlu gübrelerin baklagilleri, azotlu gübrelerin ise buğdaygilleri teşvik ettiği bilinmektedir. Dolayısıyla uygulanan gübrelerin doz ve cinsine bağlı olarak, meranın botanik kompozisyonunda belirgin bir değişim olabilir. Hayvan besleme açısından, hem otun mineral içeriği, hem de bazı mineraller arasındaki oranlar önem taşımaktadırlar. Bu çalışma, iki yıllık bir sürede üstten tohumlama ve NPK'lı gübrelemenin mera otunda nitrat, makro element içerikleri ve elementler arası bazı oranlara etkilerini belirlemek için yapılmıştır. Üstten tohumlama (tohumlanmamış ve üstten tohumlanmış) ve gübreleme (3 azot (0, 6 ve 12 kg da-1 ), 3 fosfor (0, 6 ve 12 kg da-1 ) ve 2 potasyum (0 ve 8 kg da-1 ) dozunun karışımı) sırasıyla ana parsel ve alt parseller olarak kullanılmıştır. Mera bitkilerinin nitrat, makro element içerikleri ve elementler arası bazı oranları üstten tohumlamadan etkilenmemiştir. Gübreleme otun kalsiyum (8.30-12.32 g kg-1 ), magnezyum (2.70-3.66 g kg-1 ), potasyum (20.87-26.02 g kg-1 ), fosfor (3.35-4.25 g kg-1 ) ve kükürt (1.71-2.56 g kg-1 ) içeriklerini değiştirmiştir. Otun K/(CaMg), Ca/P ve N/S oranları sırasıyla 0.66-1.01, 2.18-3.43 ve 9.44-14.46 arasında değişmiştir. Farklı gübre dozlarında bitkilerin nitrat içeriği ise 1747- 1848 mg kg-1 arasında değişmiştir. Ayrıca baklagiller, buğdaygillerden daha fazla nitrat biriktirmişlerdir. Bu çalışmanın sonuçları; otun makro element içerikleri ve oranlarının otlayan hayvanların ihtiyaçlarını karşılayacak yeterlilikte veya daha yüksek olduğu ve nitrat içeriğinin gebe ve genç hayvanların sağlığı açısından risk oluşturabileceğini göstermiştir.

The most effective way to increase productivity of rangelands, where ecological factors and botanical composition are suitable, is to fertilize those lands. It is known that phosphorus and potassium fertilizations affect legumes, but nitrogen fertilizers affect grasses at rangelands. For that reason, it is expected that botanical composition of rangelands can be changed distinctly depending on doses and types of the applied fertilizers. In terms of animal feeding, both content and balance of minerals in herb are important. The study was carried out to determine the effect of over seeding and NPK fertilization on the nitrate, macro elements contents and rates among some elements in rangeland herbs for a 2-year period. Seeding (unseeded and over seeded) and fertilization (composed of 3 nitrogen (0, 6 and 12 kg da-1 ), 3 phosphorus (0, 6 and 12 kg da-1 ) and 2 potassium (0 and 8 kg da-1) doses were utilized as main plots and sub-plots, respectively. Nitrate contents and K/(CaMg), Ca/P and N/S ratios of plants were not affected by over seeding. Fertilization changed calcium (8.30-12.32 g kg-1 ), magnesium (2.70-3.66 g kg-1 ), potassium (20.87-26.02 g kg-1 ), phosphorus (3.35-4.25 g kg-1) and sulfur (1.71-2.56 g kg-1 ) contents of herbs. K/(CaMg), Ca/P and N/S ratios of herbs varied between 0.66-1.01, 2.18-3.43 and 9.44-14.46, respectively. Nitrate content of plant varied between 1747-1848 mg kg-1 for different fertilization rates. Also, legumes accumulated more nitrate than grasses. The results of the present study indicated that mineral contents and ratios of rangeland plants were to be sufficient or higher to meet mineral requirements of the grazing animals, however, nitrate contents can be risk for pregnant and young animals.