Yatay, düşey ve uzay açılar arasındaki ilişki

Abstract

Jeodezide ölçülen temel büyüklüklerden olan açılar bir geometrik şeklin belirlenmesi için kullanılırlar. Bilindiği üzere açı kelimesi iki doğrultu arasındaki yön farkı olarak tanımlanmaktadır. Jeodezide kullanılan açı ölçerler (teodolit ,takeometre) ile noktalar arasındaki uzay açı ölçülemez ancak bu açının yatay ve düşey düzlemlerdeki izdüşümleri olan yatay ve düşey açılar ölçülür. Jeodezik hesaplamalarda da hep bu ölçülen yatay ve düşey açılar kullanılır. Bu çalışmanın konusu da uzay açıların ölçülen yatay ve düşey açılar cinsinden ifade edilmesidir. Her ne kadar uzay açılar jeodezik çalışmalarda pek-kullanılmamakla birlikte örneğin yalnızca kenarların ölçüldüğü trilaterasyon ağlarında oluşan üçgenlerin iç açılarının eğik kenarlar kullanılarak kosinüs teoreminden hesaplandığında uzay açılar elde edilmektedir. Uzay açılar bu durumlarda kontrol hesaplarında ve gerekebileceği diğer yerlerde kullanılabilir.