Patojen rhizoctonia izolatlarının biyolojik kontrolünde patojen olmayan rhizoctonia trichoderma ve rhizobium izolatlarının kullanım olanaklarının araştırılması / Barbaros Ertürk; Danışman İbrahim Özkoç.

Abstract

Bu araştırmada, Orchis laxiflora'dan izole edilen Binükleat (BN), patojen olmayan, düşük virülensi Flax (Rhizoctonia repens) (Hattat ve Özkoç, 1997), Dactylorhiza osmanica'dan izole edilen, Fosmanica (Rhizoctonia solani) Dactylorhiza urvilleana'dan izole edilen Furvilleana (R. repens) (Özkoç ve Özdener. 1997) funguslarının biyokontrol ajanı olarak, soya fasulyesinden izole edilen patojen Rhizoctonia solani (AG 4 HGII)'ye karşı etkileri araştırılmıştır. Patojen Rhizoctonia'ya karşı biyokontrol ajanı olarak kullanılan Trichoderma ve Rhizobium japonicum (RJ110 ve RJ137) türlerinin in vitro olarak soya fasulyesinde AG 4 HGII'nin virülensini belirgin oranda azalttığı saptanmıştır. Virülensi düşük izolatların hepsi Rhizoctonia izolatlarının virülensini belirgin ölçülerde azaltmıştır. Ancak bütün denemelerde RJ137 kullanıldığında inhibisyon oranı daha fazla olmuştur. Tüm izolatların kök gelişimini artırıcı etkisi olduğu saptanmış, ancak, RJ110 ve RJ137'nin kök üzerindeki etkisinin daha önemli olduğu tesbit edilmiştir. RJ110, kök gelişimini RJ137'ye göre daha çok artırmıştır. Ancak kombine edilen denemelerde RJ137'in bu etkisinin diğerlerine göre daha fazla olduğu saptanmıştır. RJ137 ve RJ110 izolatlarının AG 4 HGII üzerindeki etkileri şu şekilde saptandı.RJ137 AG 4 HGII'ye patojenik etkisine karşı daha etkili bir biyokontrol ajanı olarak bulunmuştur. Patojenik izolat AG 4 HGII'nin Rhizobium'un farklı izolatlarına farklı tepki gösterdiği görülmüştür, ancak RJ137 en yüksek inhibisyona neden olmuştur. Rhizobium soya fasulyesi bitkisinin kök uzunluğunu arttırıcı etkisinin olduğu gözlenmiştir. Denemeler sonunda RJ110'un kök uzunluğunu RJ137izolatına göre daha fazla artırdığı gözlenmiştir.