Doğal ve klinik nocardia suşlarına bazı sulfonamit türevlerinin antimikrobiyal etkileri ve taksonomik uygulamaları / Fadime Özdemir Koçak; Danışman Kamil Işık
Abstract
Nocardia'lar aerobik, katalaz-pozitif, gram boyamada pozitif sonuç veren ve büyüme devrelerinin aşamalarında asit-alkol dirençli olan mikroorganizmalardır. Mycolata grubunun bir üyesi olan Nocardia cinsi, fırsatçı patojen olması nedeniyle klinik açıdan önemlidir ve oluşturduğu enfeksiyonların (Nokardiyozis) tedavisinde en çok sulfonamit türevi ilaçlar tercih edilir. Kimya bölümünde sentezlenmiş olan 7 adet sulfonamit türevi maddenin Nocardia suşlarına karşı antimikrobiyal etkileri araştırılmıştır. Test mikroorganizmaları; Aymen'nin (2003) tezindeki bulgulara göre; farklı kümeleri temsilen 21 toprak izolatı ile Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji bölümünden sağlanan 7 klinik suş, 7 referans suş ve 14 tip örneği ve kontrol suş olarak seçilen S.aureus ATCC 43300 olmak üzere toplam 50 suştan oluşturuldu. Antimikrobiyal aktivitenin belirlenmesinde disk difüzyon metodu kullanıldı. Kullanılan kimyasal bileşiklerin hepsi DMSO'da çözündürüldü ve farklı iki konsantrasyonda antimikrobiyal etkileri incelendi. Sonuç olarak elde edilen inhibisyon zon değerleri ve maddelere bağlanmış olan substituentlerin s sabitleri kullanılarak Hammett grafikleri çizilmiştir. Hammett grafiklerinin değerlendirilmesine göre elektron çekici substituentler varlığında, sulfonamitlerin etkinliğinin arttığı gözlenmiştir. Ayrıca, konsantrasyon arttıkça zon çapında bir artışın olduğu fakat bu artışın dikkate değer bir artış olmadığı belirlenmiştir.Ayrıca antimikrobiyal test sonuçları taksonomik açıdan nümerik analizlerle değerlendirilmiştir. Taksonomik karakterler, 20 antimikrobiyal aktivite birim karakteri ve 149 test edilen (Aymen, 2003) taksonomik karakter olmak üzere toplam 169 birim karakterden oluşturuldu. Veriler, X-Taxon programında SSM-UPGMA analizleri ile değerlendirilmiş ve kümeler NTSys-pc programı ile elde edilmiştir. SSM-UPGMA benzerlik katsayısı ve kümeleme analizleriyle oluşturulan soy ağaç bulguları, Aymen (2003)'nin bulgularıyla karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar antimikrobiyal aktivite testlerinin nümerik taksonomik karakter olarak kullanılabileceğini göstermiştir.