Karadeniz'de yaşayan çaça balığı (sprattus sprattus (L., 1758)'nda kemiksi yapıları ve uzunluk frekans metodu ile yaş tayini / Yalçın Pısıl; Danışman Nazmi Polat
Özet
Bu çalısmada Karadeniz'de yasayan Sprattus sprattus' un uzunluk frekans yöntemi ve kemiksi yapılarından yas tayini yapılarak, güvenilir olusumun belirlenmesi düsünülmüstür. Uzunluk frekans yöntemi ile kemiksi yapılardan elde edilen sonuçların karsılastırılması amaçlanmıstır. Örnekler Kasım 2004, Subat 2005 ve Mayıs 2005 tarihlerinde, 3 mil sınırı içerisinde 30-150 metre derinlikten temin edilmistir. Toplam 1927 örnek incelenmis, bunların arasından her boy grubunu temsil edebilecek 301 örnek (108 erkek, 193 disi) seçilmistir. Her bir örnekten omur, operkül, suboperkül, kleitrum, pul ve otolit ayrı ayrı çıkarılmıstır. Her bir yapı uygun metodlar kullanılarak yas tayinine uygun hale getirilmistir. Yas tayini için otolitler tercih edilmis ve binoküler mikroskopta incelenmistir. Otolit için ortalama yas hesaplanmıs ve tekrarlı okumalardan elde edilen yas verilerinin uyumu degerlendirilmistir. Total boy ve yas arasındaki iliskiler tespit edilmistir. Otolit okumaları sonucunda ortalama yüzde hata ve degisim katsayısı belirlenmistir. Uzunluk agırlık iliskisi de belirlenmeye çalısılmıstır. Elde edilen otolit yası verilerinden von Bertalanffy büyüme denklemi Lt= 10,317 [ 1- e 0,867 ( t-0,651)] olarak hesaplanmıs ve büyüme egrisi çizilmistir. Otolitin çıkarılması, islemlerden geçirilmesi, saklanması ve okunması kolay oldugundan otolit güvenilir kemiksi yapı olarak tercih edilmistir.
