Bazı tetrametilamonyum tuzlarının epr tekniği ile incelenmesi / Esat Bozkurt ; Danışman İbrahim Kartal
Abstract
Bu çalışmada, karışık ligandlı 9 adet tetrametilamonyum kompleksi sentezlendi.Bunlardan tetraetilamonyum tetrametilamonyum tetrabromobakır(II), tetrametilammonium -hidrojen fumarat- fumarik asit ve tetrametilamonyum hidrojen 4,5-dikloroftalat komplekslerinin yapıları X-ışınları kırınımı tekniğiyle belirlendi. Tetrametilamonyum -hidrojen fumarat- fumarik asit bileşiğinin kristal yapısında, çok kuvvetli hidrojen bağının olduğu bulundu. -ışınları ile ışınlanan [(CH3)4N]2SiF6, [(CH3)4N]H2F3, [(CH3)4N]2ZnF4,[(CH3)4N]2CdF4, kristallerinin oda sıcaklığında alınan EPR spektrumlarında serbest elektron 9 özdeş proton ve bir adet 14N çekirdeğiyle etkileştiğinden ışınlama sonucu meydana ydana gelen radikal, + •N (CH )3 3 radikalinin EPR özelliklerini taşıdığı anlaşıldı. Tetraetilamonyum tetrametilamonyum tetrabromobakır(II) tek ve toz kristallerinin EPR spektrumları 5-297 K sıcaklık aralığında incelendi. Spektrumlardan çizgi genişliklerinin ve g tensörlerinin sıcaklığa bağlı olduğu gözlendi. Cu(II) kompleksinin EPR değerlerinin sıcaklığa bağımlılığı dinamik Jahn-Teller etkisi olarak açıklandı. EPR çalışmasından, -ışınlarıyla ışınlanan tetrametilammonium -hidrojen fumaratfumarik asit tek kristallerinde meydana gelen bozukluklar - ß ßC& H C H COO radikaline atfedildi. -ışınlarıyla ışınlanan tetrametilamonyum hidrojen sülfat kristallerinin oda sıcaklığında kaydedilen EPR spektrumlarından, ışınlamadan sonra oluşan radikal - 4 SO radikalinin özelliklerini taşıdığı anlaşıldı. -ışınlarıyla ışınlanan [(C2H5)4N][(CH3)4N]ZnCl4 kristallerinin oda sıcaklığında kaydedilen EPR spektrumlarında serbest elektron 6 özdeş proton ve bir adet azot çekirdeğiyle etkileştiğinden ışınlama sonucu meydana gelen radikal (CH CH ) 3 2 3 N& + radikaline atfedildi. Son olarak, -ışınlarıyla ışınlanan tetrametilamonyum hidrojen - 4,5-dikloroftalat kristallerinin oda sıcaklığında kaydedilen EPR spektrumları - 2 O& ve O&H radikallerinin varlığını göstermektedir.
