Süksinilaseton için kapiler elektroforetik miktar tayini yöntemi geliştirilmesi ve elektrokimyasal davranışının incelenmesi / S. Meral Karacan ; danışman A. Nur Onar

Abstract

Özet,Süksinilaseton (SA, 4,6 diokzoheptanoik asit) genetik bir metabolizma bozukluğu olan tirosinemia tip I hastalığının etken maddesidir. Süksinilaseton normal vücut sıvıları içinde bulunmaz ancak kan ve idrar içindeki süksinilaseton varlığı tirosinemia belirtisidir. Bu çalışmada süksinilasetonun amniyon sıvılarında tayini için voltametrik ve kapiler elektroforetik miktar tayini yöntemleri geliştirilmesi amaçlanmıştır. Voltametri ve kapiler elektroforez deneyler için en uygun koşullar kemometri kullanılarak belirlenmiştir. Süksinilaseton için literatürde bildirilmiş voltametrik bir yöntem olmadığından elektrokimyasal davranışı incelenmiştir. Süksinilasetonun, KCl destek elektrolit ortamında cıva elektrotta -1,68V(Ag/AgCl’ye karşı) potansiyelde, difüzyon kontrollü akım ile ve bir elektron aktarılarak indirgendiği saptanmıştır. Kare dalga voltametrisi için 1,23x10-4 – 4,41x10-4M doğrusal derişim aralığında hesaplanan LOD ve LOQ değerleri sırasıyla 2,92x10-5 ve 9,76x10-5M olarak bulunmuştur. Bu yöntem özütlem yapılmadan amniyon sıvılarına uygulandığında süksinilaseton, biyolojik sıvıdan gelen pikler nedeniyle belirlenemediğinden özütlemeye başvurulmuştur. Özütleme işleminin süksinilasetonun, metil esterini oluşturduğu saptanmıştır. Süksinilaseton metil esteri, süksinilasetondan farklı bir yapıya sahip olduğu için yeniden elektrokimyasal davranışı incelenmiştir. Süksinilaseton metil esterinin KCl destek elektrolit ortamında cıva elektrotta gerçekleşen indirgenme tepkimesi sonucu bir adet indirgenme piki gözlenmiş, aktarılan elektron sayısı, akım örnekleme polarografi ile ölçülmüş, iki olarak bulunmuştur. Süksinilaseton metil esteri için 3,25x10-6 – 5,83x10-5M doğrusal derişim aralığında çizilen kalibrasyon eğrisinden hesaplanan LOD ve LOQ değerleri sırasıyla 2,72x10-7 ve 9,08x10-7M olarak bulunmuştur. Amniyon sıvısında süksinilaseton metil esteri tayininde, standart ekleme yöntemi kullanılarak hesaplanan ortalama geri alınabilirlik değeri %88,1 olarak bulunmuştur.Bu çalışma UV belirlemeli kapiler elektroforetik sıkıştırma yöntemi ile süksinilasetonun belirlenmesini anlatmaktadır. Ayırma ters faz polaritede -10kV potansiyelde gerçekleştirilmiştir. Enjeksiyonlar 150s, 5x10-3MPa basınç uygulayarak gerçekleştirilmiştir. Bu uygun koşullar altında alt tayin sınırı 2,85x10-11 M olarak hesaplanmıştır. Geliştirilen sıkıştırma yöntemi altı adet amniyon sıvısına uygulandığında hesaplanan geri alınabilirlik değeri ortalama %91,69 olarak bulunmuştur.