İndüklenmiş kolesterik fazlarda aynı ve farklı iyon yükü içeren bazı geçiş metalli bileşiklerin sarmal adım uzunluğuna etkisinin incelenmesi / Merve Kolbakır Gül; Danışman Ayşen Ağar
Abstract
Bu çalışmanın ilk kısmında Desilamonyum klorür/Amonyum klorür/Su miselli nematik disk fazı, bir optikçe aktif madde (malik asit) ile indüklenerek kolesterik disk faz elde edildi. Bu faza bazı I. sıra geçiş metallerinin (II) klorürleri eklendi. Herbir metal klorürün kolesterik faza yaptığı etki gözlendi. Metal iyonlarına ait hidrasyon ısısı değerleri arttıkça kolesterik fazın sarmal adım uzunluğunun kısaldığı sonucuna varıldı. Metal (II) klorürlü sistemler sıcaklık, optikçe aktif madde miktarı ve metal (II) klorür miktarı değişimiyle incelendi. Ayrıca bazı farklı değerlikli aynı metallerin klorürlerinin kolesterik faza yaptığı etki incelendi ve etkinin benzer olduğu belirlendi. Bu durum metal iyonlarının en kararlı yükseltgenme basamaklarına dayanılarak açıklandı. İkinci kısımda çalışılan nematik sistem bu defa farklı bir elektrolit (KCI) ile hazırlandı. Malik asit ile indüklenerek kolesterik faz elde edildi. Bu sistem üzerinde de metal (II) klorürlerin, sıcaklığın ve optikçe aktif madde miktarının etkisi incelendi.Bu incelemeler sistemlerin mikroskoptaki sarmal adım uzunlukları ölçülerek yapıldı. Farklı elektrolitler ile hazırlanan iki sistemde yapılan etkilerin meydana getirdiği değişimler karşılaştırıldı. Sistemlerin bir kısmında sıcaklık artışıyla sarmal adım uzunluklarının fazla değişmediği görüldü. Sıcaklıktaki artış miktarının miselleri yeterince küçültemediği sonucuna varıldı. Bir kısmında ise sarmal adım uzunluklarının kısaldığı belirlendi. Bu sonuç sıcaklığın misellerin küçülmesine neden olduğu böylece daha çok kıvrıldıkları şeklinde açıklandı. Farklı elektrolitlerle hazırlanan her iki sistemin sarmal adım uzunlukları optikçe aktif madde (malik asit) miktarının artırılmasıyla kısaldı. Bunun nedeni optikçe aktif molekülün misellerin şeklini bozarak misele daha çok kıvrım yaptırmasıdır. Farklı elektrolitlerle hazırlanan sistemlerin birinin miselleri disk şeklinde, diğerininki ise silindir şeklindeydi. Miselleri disk şeklinde olan sistemin sarmal adım uzunluklarının, miselleri silindir şeklinde olan sistemin sarmal adım uzunluklarına göre daha kısa olduğu bulundu. Bu durum disk şekilli misellerin daha küçük olması ve optikçe aktif molekülün küçük miselin şeklini daha kolay bozduğu şeklinde açıklandı.