Fosfor uygulaması ve biçim sırasının ak üçgül (Trifolium repens L.)'ün tohum ve ot verimi üzerine etkisi / Özlem Önal; Danışman Zeki Acar.

Abstract

İki ak üçgül çeşidinde farklı fosfor dozlarının ot ve tohum verimi ile diğer bazı özellikleri üzerine etkisinin incelendiği bu araştırma, 2000 ve 2001 yıllarında Çarşamba ve Kavak'ta olmak üzere iki ayrı yerde yürütülmüştür. Denemede, Klondıke ve Nanouk adlı iki ak üçgül çeşidi kullanılmıştır. Çeşitlere 0, 4, 8 ve 12 kg P2O5/da olacak şekilde gübre dozları uygulanmıştır. Ot hasadı, tam çiçeklenme döneminde, tohum hasadı ise kömeçlerin 1/2 yada 2/3'ü kahverengi olduğu dönemde yapılmıştır. Araştırma sonucunda yapılan gözlem ve ölçümler ile bunların istatistiksel analizlerinden elde edilen sonuçlar aşağıda özetlenmiştir: 1. İki yılın ortalaması olarak Çarşamba'da dekardan 1616.1 kg yaş ot, 349.1 kg kuru ot elde edilirken, Kavak'ta ise bu değerler sırasıyla; 1952.8 ve 449.3 kg olmuştur. 2. P dozları artıkça yaş ot veriminde önemli artış meydana gelirken, kuru ot verimindeki artış önemsiz bulunmuştur. Denemenin genel ortalaması olarak % 10.11 ham kül ve % 20.38 ham protein oranı saptanmıştır. 3. Klondıke çeşidinin yaş ve kuru ot verimi ( sırasıyla; 1980.9 ve 452.7 kg/da) Nanouk çeşidine ( sırasıyla; 1588.1 ve 412.0 kg/da ) göre daha yüksek olmuştur. 4. Tohum verimi bakımından çeşitler ve P dozları arasında farklılık görülmemiştir. Klondıke çeşidinden ortalama 10.02 kg/da, Nanouk çeşidinden ise 6.83 kg/da tohum elde edilmiştir. 5. En yüksek çimlenme hızı ve gücü ( sırasıyla; % 18.32, % 18.96 ) P4 dozundan elde edilmiştir. 6. İlk gelişimi tohuma bırakılan bitkilerin tohum verimi ve verimi etkileyen diğer özellikleri, ikinci gelişimi tohuma bırakılan bitkilerden daha üstün olmuştur.