Fındık zurufu ve arıtma çamurunun solucanlar ile kompostlanması ve elde edilen vermikompostun sera ve tarla koşullarında toprakların biyolojik özelliklerinde meydana getirdiği etkilerin belirlenmesi / F. Şüheyda Hepşen Türkay ; danışman Rıdvan Kızılkaya

Abstract

Özet,Vermikompostlama, solucan ve mikroorganizma faaliyetleri sonucu organik atıkların biyolojik olarak parçalanıp ayrışması yolu ile organik maddenin stabilizasyonu olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışma fındık zurufu (FZ), arıtma çamuru (AÇ) ve ahır gübresinin (AG) solucanlar (Eisenia foetida) ile kompostlanarak vermikompost eldesinin sağlanması ve elde edilen vermikompostun sera ve tarla denemelerinde toprağın biyolojik özellikleri ve Zn kapsamı ile buğday bitkisinin (Triticum aestivum) verim ve çinko kapsamlarına etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, inkübasyon, sera ve tarla denemeleri olmak üzere 3 aşamalı olarak planlanmıştır. En uygun vermikompost karışım oranı ile en uygun vermikompostlama süresinin ve elde edilen vermikompostun özelliklerinin (mikrobiyolojik, biyokimyasal ve kimyasal) belirlenmesi amacıyla kurulan 90 günlük inkübasyon denemesi süresince 15 günde bir vermikompost ve solucan örneklemesi yapılmıştır. Farklı oranlarda arıtma çamuru içeren vermikompostların eldesi sonunda, vermikompostların ve aynı atıkların vermikompostlanmamış karışımlarının buğday bitkisinin verimi, bitki ve topraktaki besin maddesi kapsamları, Zn kapsamları ve toprağın mikrobiyolojik özellikleri ve Zn kapsamları üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla sera ve tarla denemeleri kurulmuştur.İnkübasyon denemesi sonunda, organik atıkların ideal karışım oranının % 30 AÇ + %35 FZ + % 35 AG ve ideal vermikompostlama süresinin 90 gün olduğu belirlenmiştir. Sera ve tarla denemelerinde organik atık karışımları saksı ve parsellerdeki toprakların organik madde kapsamını %2 düzeyinde artıracak şekilde ilave edilmiştir. Sera ve tarla denemeleri sonunda toprakların biyolojik aktivitesinde her 2 uygulamada da kontrole göre artışlar saptanmakla beraber vermikompostlanmış karışım uygulamalarında daha yüksek olduğu saptanmıştır. Denemeler sonunda bitkinin Zn kapsamının vermikompostlanmış karışım uygulamalarında daha düşük olduğu belirlenmiştir. Hasat edilen buğday bitkisi verim sonuçlarına göre en yüksek verimi sağlayan organik atık karışımının % 50 AÇ+ %25 FZ+ % 25 AG olduğu saptanmıştır. Vermikompost uygulaması sonucu bitkisel verimde meydana gelen bu artışın vermikompostlanmamış karışım uygulamalarından daha fazla olduğu belirlenmiştir.