Bafra, Çarşamba ve Suluova yöresi topraklarında manganez fraksiyonlarının ve değişik ekstraksiyon yöntemleriyle belirlenen manganez kapsamlarının dağılımı ve bitkiye yarayışlılıkları / Tarık Kadıoğlu; Danışman Ahmet Korkmaz.
Abstract
Bu araştırmanın amacı Bafra, Çarşamba ve Suluova topraklarının Mn fraksiyonları ve değişik ekstraksiyon yöntemleriyle belirlenen Mn kapsamlarının dağılımlarını ve bitkiye yarayışlılıklarını belirlemektir. Bu amaçla 21 toprak örneği alınmıştır. Bu topraklarda yetiştirilen yulaf bitkisinin Mn kapsamı 10.60-38.99 ppm arasında bulunmuştur. Genel olarak toprakların belirlenen Mn fraksiyon kapsamları; kolayca indirgenebilir Mn ] organik madde+mikrobial biomass'a bağlı Mn ] Mn oksit+demir oksit minerallerine bağlı Mn ] suda eriyebilir+değişebilir Mn şeklinde sıralanma göstermiştir. Suda eriyebilir+değişebilir Mn fraksiyonu ürün ile önemli pozitif yüksek ilişki verdiğinden, toprakların alınabilir Mn kapsamlarının belirlenmesinde uygun bir indeks olabileceği önerilmiştir. Toprakların alınabilir Mn kapsamlarının belirlenmesinde kolayca indirgenebilir Mn fraksiyon kapsamlarının da iyi bir ölçüt olabileceği tespit edilmiştir.Değişik ekstraksiyon yöntemleriyle belirlenen Mn kapsamları bakımından topraklar arasında farklılıklar saptanmıştır. Genel olarak kimyasal ekstraksiyon yöntemleri ekstrakte edilebilir Mn kapsamları yönünden; NH4OAc+Hydroquinone (1:10) ] 0.1 N HCI (1:5) ] AB-DTPA (1:2) ³ DTPA+CaCI2+TEA (1:2) ] 1.0 N NH4OAc şeklinde sıralanmıştır. Elde edilen sonuçlar alınabilir Mn kapsamlarının belirlenmesinde 1 N NH4OAc (1:10), AB-DTPA (1:2) ve DTPA+CaCI2+TEA (1:2) ekstraksiyon yöntemlerinin Bafra, Çarşamba ve Suluova topraklarında alınabilir Mn'in tayini için önerilebileceğini ortaya koymuştur. 1 N NH4OAc (1:10) ile ekstrakte edilen Mn kapsamının daha çok toprakta suda eriyebilir+değişebilir Mn fraksiyonundan kaynaklandığı belirlenmiştir.
