Etçi ve yumurtacı ebeveynlerde yumurtlama zamanı ile kuluçka özellikleri arasındaki ilişkiler / Mehmet Akif Boz; danışman Musa Sarıca

Abstract

Bu çalışmada saf yumurtacı ve etçi ebeveynler ile melez döller elde etmeye yönelik çiftleştirme yapılan tavuk gruplarında yumurtlama zamanında ne gibi değişimler olduğu; bunun kuluçka özellikleri ile civciv ağırlığı üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Araştırmanın ebeveyn olarak kullanılan ilk kısmındaki hayvan materyalini, Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsünden alınan ağır yumurtacı baba hattı RIR2 (Rhode Island Red) ve ağır yumurtacı ana hattı BAR2 (Barred Plymouth Rock) ebeveynleri ile özel bir firmadan satın alınan etlik piliç ebeveyn hattı ROSS 308 genotiplerinden 35 bölmede toplam 402 dişi, 40 erkek oluşturmuştur. Araştırmanın ikinci bölümünün hayvan materyalini, ilk kısımdaki hayvan materyalinden çiftleşmelerle elde edilen bir partide çıkan her genotip grubundan 50’şer civciv oluşturmuştur. Yumurta toplama zamanı olarak; sabah (saat 10:00’a kadar) ve öğleden sonraki (10:00-18:00 arası) dönemler ele alınmıştır.Araştırma tesadüf parselleri deneme desenine göre düzenlenmiştir. Araştırma süresin beslenmesinde; kafes tavuğu pik yumurta yemi (%17 HP, 2700 Kcal/kg ME) ile günlük olarak sabah saatlerinde tek seferde yemleme yapılmıştır. Civciv ve piliçlerin beslenmesinde; organik yem (%17 HP, 3060 Kcal/kg ME) ile serbest yemleme yapılmıştır. Tüm genotiplerde sabah saatlerinde yumurtlanan yumurtalar, toplam yumurtlanan yumurta miktarının önemli bir kısmını oluşturmuştur. Yumurta verimi üzerine yumurtlama zamanı, genotip ve yumurtlama zamanı x genotip interaksiyonlarının etkisi önemli bulunmuştur (P<0.05). Yumurtlama zamanı, folluktan toplanan yumurta verimi ve kuluçkalık yumurta oranı üzerine etkili olmamış (P>0.05); ancak genotip etkileri önemli bulunmuştur (P<0.05). Sabah saatlerinde toplanan yumurtalar, öğleden sonra toplanan yumurtalara göre daha ağır olmuştur (P<0.05). Kuluçka özelliklerinden döllülük oranı, çıkış gücü ve kuluçka randımanı üzerine yumurtlama zamanının etkisi önemli olmazken (P>0.05); genotip etkisi, döllülük oranı ve kuluçka randımanının 1. parti döneminde önemli bulunmuştur (P<0.05). Yumurtlama zamanının civciv çıkış ağırlığı üzerinde etkisi önemli iken (P<0.05); 6. hafta canlı ağırlık üzerinde önemli bir etki göstermemiştir (P>0.05). Civciv çıkış ağırlığı ve 6. hafta canlı ağırlık üzerinde genotipin etkisi önemli bulunmuştur(P<0.05).