Farklı branşlardaki sporcuların menarş yaşları, menstrüal siklus özellikleri ve üreme hormonlarının analizi / Fatma Neşe Şahin; Danışman Seydi Ahmet Ağaoğlu.
Özet
Bu çalışmanın amacı farklı branşlardaki bayan sporcuların spora başlama yaşı ve menarş yaşı ilişkisini belirleyerek,varsa diğer hormonal ve menstrüal değişiklikleri ve sedanter yaşıtları ile olan farklıklarını ortaya çıkarmaktır.Ankara bölgesinden, ritmik jimnastik (n=22), yüzme(n=21), taekvando (n=22), mesafe koşusu (n=20),basketbol (n=21), voleybol (n=21) ve tenis (n=19) branşlarında toplam 145 sporcu denek olarak katılmıştır (Yaş ort.=14,10±1,34 yıl). Yaşıtları 41 sedanter bayan ise kontrol grubu olarak kullanılmıştır (Yaş ort.=14, 47±0, 84 yıl). Çalışmanın ilk bölümümde elde edilen veriler değerlendirildiğinde sporcuların menarş yaşları (MY) ile sedanterlerin menarş yaşları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (p=0,000). Sporcuların menarş yaşı sedanter yaşıtlarına göre yüksektir (MY sporcu=13,26±0,93 - MY sedanter= 12,17±0,8). Sporcuların MY ile annelerinin MY arasında bir ilişki saptanamamıştır. Bunların dışında sporcularda Menstrüasyon Öncesi Sendromlarının sedanterlere göre daha az yoğunlukta seyrettiği özellikle dismenora ve menstrüasyona bağlı stresin daha az ortaya çıktığı saptanmıştır.Bu çalışmaya katılan sporculardan 25 tanesinde henüz menarş gerçekleşmemiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise 25 sedanter,25 sporcu ve 25 de amenorik sporcunun, menstrüal siklusun foliküler fazında kan örnekleri alınmış ve üreme hormon değerleri karşılaştırılmıştır. Lüteinizan Hormon (LH) ve Östrodiol (E2) seviyesinin amenorik ve ömonorik sporcularda sedanterlere göre oldukça düşük olduğu ve aradaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuştur (p[ 0,05). Sporcuların Progesteron seviyesi anlamlı olarak düşüktür, ayrıca normal laboratuar değerinin de altında olduğu ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak, egzersizin menarş yaşında gecikmeye neden olduğu ve sporcuların üreme hormon seviyelerinin sedanter yaşıtlarından farklı olduğu ortaya çıkmıştır.
