Bertrand Russell'in teolojiye bakışı / K. Ali Kahveci, Danışman Metin Yasa.

Abstract

'Bertrand Russell'ın Teolojiye Bakışı' adlı bu çalışmamızda, XX. yüzyılın en ünlü düşünürlerinden birisi olan Russell'ın genel olarak din-ahlâk, Tanrı ve ölümsüzlük konularına ilişkin eleştirel görüşlerini ele alıp değerlendirmeye çalıştık.Araştırmamız boyunca, Russell'ın, ele aldığımız teolojik konulardaki görüşlerini kendi epistemolojisinden hareketle daha açık hale getirmeye, öte yandan bu konuların sınırlarını çizmeye ve aralarında nasıl ve ne türden bir ilişkinin varolduğunu çözümlemeye çalıştık. Böylelikle bu konulara ilişkin Russell'ın ulaştığı kendine has, özgün sayabileceğimiz sonuçlara ulaşmaya çaba gösterdik.Yine bu araştırmada karmaşık bir fenomen olan din olgusunun insan ve toplumla nasıl bir ilişki içinde bulunduğunu Russell merkezli incelemeye çalıştık. Ayrıca, ahlâki değerlerin göreceliliğinden ve toplumdan topluma farklı yansımalarından hareket eden Russell'ın neden teolojik ahlâkı eleştirdiğini, buna karşın neden özgürlükçü, bireysel ve empirist bir ahlâkiliğe yöneldiğini ortaya koymaya gayret ettik.Öte yandan, Russell'ın Tanrı'nın varlığına ilişkin kanıtların ne kadar tutarlı olup olmadığı hususundaki görüşleri irdelenerek, bu kanıtlar karşısında aldığı agnostik tavrın arkasında yatan nedenlere vurgu yaptık.Bilgi alanının ötesinde saydığı ve araştırmamızın son bölümünü oluşturan madde, ruh ve ölüm sonrası hayatla ilgili olarak Russell'ın agnostik tutumunu sürdürdüğü görülmektedir. Çünkü ona göre, bilimsel verilerin, madde ruh ve ölüm sonrası hayata ilişkin kesin ve inandırıcı bilgiler sunmamaktadır. Buradan hareketle Russell'ın teolojiye ilişkin bu konularda kesinlik içeren bilgiler vermekten kaçınması ve bu tür metafizik alanlarda susmayı tercih etmesi araştırmamız açısından büyük önem taşımaktadır.