Özbek Türkçesi-Türkiye Türkçesi yalancı eş değerli sözcükler / Eda Gül; danışman Özen Yaylagül

Abstract

Yalancı eş değerli sözcükler; iki farklı dilde benzer algılanan, fakat farklı anlamlara sahip olan sözcük çiftleridir. Bu durum ortak bir dilin iki ayrı lehçesi arasında da görülebilir. Bu çalışmada, Özbek Türkçesi ve Türkiye Türkçesi arasındaki yalancı eş değerli sözcükler incelenmiştir. İlk bölümde kelime eş değerliliği, yalancı eş değerlilik; Özbek Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasında tespit edilen yalancı eş değerli sözcüklerdeki anlam olayları açıklanmış ve Özbek Türkçesi tanıtılmıştır. İkinci bölümde ise, yalancı eş değerli sözcükler tam yalancı eş değerli ve kısmî yalancı eş değerli olarak bu iki lehçe arasında sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırma boyunca sözcüklerin eş seslilik, çok anlamlılık, anlam genişlemesi, metafor gibi anlam bilimsel olaylarla farklı anlamlar kazandığı ortaya konmuştur. Bu bağlamda eldeki çalışmanın söz konusu iki lehçeden yapılacak çeviri çalışmalarında faydalı olacağı düşünülmektedir.