Acil serviste vertigonun ayırıcı tanısı / Hayriye Gönüllü ; Danışman Dursun Aygün

Abstract

Baş dönmesi Acil servise (AS) sık başvuru nedenlerinden birisi olmakla beraber, acil servislerde ayrıca tanısı sıklıkla güçtür.Baş dönmesinin bir tipi olan vartigoda altta yatan etiyolojinin aydınlatılması ve santral ve periferal ayrımının yapılması çok önemlidir.Bu çalışmanın amacı acil servisde vertigo tanısı alan olgularda vertigonun periferik ve santral olarak etiyolojik sıklığını belirlemek ayırıcı tanısını yapmak ve böylece bazı hayatı tehdit eden santral lezyonların öncü semptomu olabilmesi bakımından da önemini vurgulamaktadır. Çalışmamızda Mayıs-2006 ile Mayıs-2007 tarihleri arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisinde vertigo tanısı alan olgular prospektif olarak değerlendirildi.Olgular klinik olarak periferal ve santral vertigo başlıkları altrında 2 gruba ayrıldı.Klinik olarak santral vertigoyu düşündüren bazı hastalara Bilgisayarlı Beyin Tomografisi (BBT) çekildi.Gruplar vertigonun süresi (1 dakikadan uzun, kısa) klinik şiddet (hafif, ağır), başağrısı semptomu varlığı, yaş grubu, cinsiyet, geçirilmiş vertigo hikayesi, görüntüleme ve acil serviste tedaviye yanıt bakımından karşılaştırıldı.Çalışmaya baş dönmesi şikayeti ile başvuran ve vertigo tanısı alan 56 hasta dahil edildi.Kadın erkek oranı 1.54 idi.Hastaların başvuru sırasındaki ortalama yaşı 48.3±14.9 yıl idi (18-80).Vertigonun tüm acil başvurular arasındaki sıklığı %0.33 idi. Başvuran hastaların %85.7'sine periferik vertigo, %14.3'üne santral vertigo tanısı konuldu. Periferik vertigolu hastaların %66.7'si kadın idi.En sık görüldüğü yaş grubu ise 45-65 yaş arası (%50) idi.Santral vertigolu hastaların %75'i erkek idi.En sık görüldüğü yaş grubu ise 45-65 yaşa arası grup (%50) idi.Periferal ve santral vertigo arasında yaş ve cinsiyet bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktu.En sık periferik vertigo nedeni olarak benign paroksismal pozisyonel vertigo (%79) saptandı.Santral vertigo düşünülen hastalarda ise en sık neden vertebrobaziller yetmezlikti (%50).Hastaların 15 (%26.8)'ine BBT tetkiki yapıldı.BBT bulguları normal olduğundan pozitif görüntüleme yöntemleri açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktu.Tüm hastaların %85.7'sinde AS'de uygulanan tedavi ile semptomları geriledi.Semptomları gerileyen hastalara bakıldığında her 2 grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmedi.Çalışmamızda vertigolu hastalarda santral nedenler seyrek değildi.Bu nedenle sonuçlarımız vertigonun ayırıcı tanısının acilde mutlaka yapılması ve tedavinin buna göre planlanması gerektiğinin önemli olduğunu göstermektedir. Ayrıca vertigonun tüm acil başvurular arasındaki sıklığını bildiren bulgumuz bundan sonraki çalışmalar için referans olabilir.