İlaç aşırı kullanımı baş ağrısında nosiseptinin rolü / Ahmet Yılmaz ; Danışman Taner Özbenli.

Abstract

Bu çalışmanın amacı parasetamol veya kafeinle kombine parasetamol kullanımına bağlı ilaç aşırı kullanımı baş ağrısı (İAKB) olgularının ağrılı ve ağrısız dönemde plazma nosiseptin düzeylerinin ölçülmesi ve serebral dural vazodilatasyon ile ilişkisinin araştırılmasıdır. İAKB'ye yol açan mekanizmalar belirsizdir.Epizodik baş ağrılarının kronikleşmesi olasılıkla trigeminal nöronların duyarlılaşmasının bir sonucudur. Trigeminovasküler sistemin aktivitasyonu calcitonin gene-related peptide (CGRP) ve P maddesi gibi vazoaktif maddelerin salınmasına yol açar.Büyük serebral arterler ve kortikal yüzeyin pial arteriollerinde bulunan sinir uçları CGRP, P maddesi ve nosiseptin kapsar.Nosiseptin, CGRP ve P maddesi ile birlikte trigeminovasküler sistemin belirleyicilerindendir. Nosiseptin çeşitli ağrı durumlarında farklı rollaer oynar.Çalışmaya 17-54 yaşları arasında Uluslar arası Baş Ağrısı Derneğinin gözden geçirilmiş 2006 kriterlerine göre İAKB tanısı konulan 30 hasta ile 22 sağlıklı gönüllü birey alındı.Hastalarda ağrı kesici aşırı kullanımının ve günlük baş ağrılarının olduğu dönem ile aşırı kullanılan alacın kesilmesinden iki ay sonra olmak üzere iki kez plazma nosiseptin düzeyleri ölçüldü.Perfüzyon manyetik rezonans yöntemi ile orta meningeal arter proksimal parçasının serebral kan volümü hesaplandı.Kontrol grubunda ise bu incelemeler bir kez yapıldı.Hastaların ağrılı ve ağrısız dönemde ölçülen kan nosiseptin değerleri kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde düşük bulundu.Serebral kan volümü değerleri hastaların ağrılı ve ağrısız dönemlerinde istatistiksel olarak anlamlı olmayan düzeyde kontrol grubuna göre yüksek bulundu.İAKB' de trigeminovasküler sistemin disinhibisyonu nosiseptin düzeylerindeki düşüklükle bağlantılı olabilir.