Akciğer kanserli hastaların destekleyici bakım gereksinimleri ile algıladıkları sosyal destek düzeyi arasındaki ilişki

Abstract

Amaç: Bu araştırma akciğer kanserli hastaların destekleyici bakım gereksinimleri ile algıladıkları sosyal destek düzeyi arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı bir çalışma olarak yürütüldü. Materyal ve Metot: Araştırmanın örneklemini 10.07.2019-30.03.2020 tarihleri arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Onkoloji Hastanesinin kemoterapi ünitesinde ayaktan tedavi gören 208 akciğer kanserli hasta oluşturdu. Veriler hastaların sosyo-demografik ve klinik özelliklerini belirleyici Hasta Tanıtıcı Bilgi Formu, Destekleyici Bakım Gereksinimleri Ölçeği Kısa Formu (DBGÖ-KF), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) ve FACT- L Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılarak toplandı. Verilerin normal dağılıma uygunluğu Kolmogorov-Smirnov testi ile incelendi. Puanlar arasındaki ilişkinin incelenmesinde Pearson korelasyon katsayısı kullanıldı. Ölçeklerin toplam ve alt boyut puanlarına etki eden bağımsız değişkenlerin incelenmesinde çoklu lineer regresyon analizinden yararlanıldı. Bağımsız değişkenlerin modele dahil edilmesinde Backward metodu kullanıldı. Bulgular: DBGÖ-KF puan ortalaması 107,4±27,1, ÇBASDÖ puan ortalaması 60,0±18,6, FACT-L Yaşam Kalitesi Ölçeği'nin puan ortalaması 71,8±23,5 olarak belirlendi. DBGÖ-KF, ÇBASDÖ ve FACT-L Yaşam Kalitesi Ölçeği toplam ve alt boyut puan ortalmalarının hastaların sosyo-demografik ve klinik özelliklerine göre farklılık gösterdiği saptandı. DBGÖ-KF ile FACT-L Yaşam Kalitesi Ölçeği arasında istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü, orta şiddette ilişki belirlendi (r=-0,428, p=<0,001). ÇBASDÖ ile FACT-L Yaşam Kalitesi Ölçeği arasında pozitif yönlü orta şiddette bir ilişki saptandı (r=0,447, p=<0,001). Sonuç: Akciğer kanserli hastaların destekleyici bakım gereksinimleri ile algıladıkları sosyal destek düzeyi arasında ilişki olmadığı, destekleyici bakım gereksinimleri arttıkça yaşam kalitelerinin azaldığı, buna karşın algıladıkları sosyal destek düzeyleri arttıkça yaşam kalitelerinin yükseldiği saptandı.

Aim: The aim of this research was to examine the relationship between the supportive care needs of lung cancer patients and the level of perceived social support, and the study was conducted as a descriptive and correlational study. Material and Method: The sample of the study consisted of 208 lung cancer outpatients treated in the chemotherapy unit of Ondokuz Mayıs University Health Application and Research Center Oncology Hospital between 10.07.2019 and 30.03.2020. Patient Identifying Information Form, which consisted of questions about the socio-demographic and clinical characteristics of the patients, the Supportive Care Needs Survey-Short Form (SCNS-SF), the Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS), and the FACT-L Quality of Life Scale were used for data collection. Kolmogorov-Smirnov test was used to analyze whether the data conformed to normal distribution. Pearson correlation coefficient was used to examine the relationship between the scores. The independent variables that affect the total and sub-dimension scores of the scales were analyzed with multiple linear regression analysis. Backward method was used to include independent variables in the model. Findings: The mean score of the SCNS-SF was found to be 107.4±27.1, the mean score of the MSPSS was found to be 60.0±18.6, and the mean score of the FACT-L Quality of Life Scale was found to be 71.8±23.5.The total and sub-dimension mean scores of SCNS-SF, MSPSS, and FACT-L Quality of Life Scale were found to vary by the socio-demographic and clinical characteristics of the patients. A statistically significant, negative, and moderate relationship was found between the scores of SCNS-SF and FACT-L Quality of Life Scale (r=-0.428, p=<0.001). A moderate and positive relationship was determined between MSPSS and FACT-L Quality of Life Scale (r=0.447, p=<0.001). Conclusion: It was determined that there was no relationship between the supportive care needs of lung cancer patients and the level of perceived social support, that the quality of life decreased as the supportive care requirements increased, nevertheless, their quality of life improved as their perceived social support level increased.